Genealogisch blog 708

Walrave van Haeften

Walraven was binnen het geslacht Van Haeften tot in de 17^e eeuw een regelmatig voorkomende naam, zowel voor mannen als voor vrouwen. Voor vrouwen werd de naam meestal zonder de laatste n geschreven. Soms werd de naam vervrouwelijkt tot Walravia of Walravina.

In dit Genealogisch blog wil ik het hebben over Walrave van Haeften, de dochter van Dirck van Haeften (ca. 1470-1539) en Agnes van Broeckhuijsen, van wie we weten, dat zij in 1540 nog in leven was, omdat zij in dat jaar vijf morgen land in Herwijnen, genaamd Greffenland, van Alart van Haeften kocht. Genoemde Alart van Haeften was waarschijnlijk haar schoonvader.

Walrave aanschouwde het eerste levenslicht in 1505 in Kasteel Wadestein in Herwijnen.

Kasteel Wadestein

Walrave was vermoedelijk het oudste van de zes kinderen van Dirck van Haeften en Agnes van Broeckhuijsen. Zij was derhalve erfdochter en als zodanig een interessante partij voor jonge mannen uit andere adellijke geslachten. In de (late) Middeleeuwen was huwelijkspolitiek een veel ingezet instrument om bezit uit te breiden dan wel om te voorkomen dat het in verkeerde handen zou terecht komen. De adellijke families trouwde kwistig met elkaar, zodat het erop leek dat al die adellijke families met elkaar verwant waren, en dat was misschien ook wel zo.

Het is niet bekend wanneer Walrave haar ja-woord gaf aan Fredrik van Rechteren genaamd Voorst. Hij komt ook voor als Frederik van Rechteren tot Voorst. Frederik werd in 1482 geboren als zoon van Johan van Heeckeren van Rechteren (1433-1485) en Margriet van Homoet (1450-1522). De familie van Homoet, vernoemd naar het gehucht Homoet bij Elst en Driel in de Betuwe, was een van de rijkste grondbezitters in de oostelijke Betuwe.

Al in de vroege Middeleeuwen bewoonden de heren van Voorst “ein vest hues” nabij Zwolle. De familie had veel bezit in Overijssel en later, door verstandige huwelijken, in de Achterhoek en de West-Betuwe.

Frederik was vanaf 1520 bannerheer. Bannerheren stonden tot in de zestiende eeuw bovenaan in de hiërarchische structuur van de Gelderse adel. Door hun afkomst, rijkdom en macht hadden zij het meeste aanzien. Onder de bannerheren volgden de onderheren en andere ridders.

Eind januari 1522 erfde Frederik van zijn moeder het goed Doorwerth in Oosterbeek. Hij was vanaf dat moment Heer van Doorwerth (er komen verschillende schrijfwijzen voor), Voorst en Keppel in de Achterhoek, waar zijn tak van de familie oorspronkelijk vandaan kwam.

Kasteel Doorwerth bij Oosterbeek

In 1532 tuchtigde (gaf het vruchtgebruik) Frederik echtgenote Walrave met de Joffrenweert in Oosterbeek en met een stuk land dat de “Pepercoeck” heette en dat haar jaarlijks 15 gouden Rhijnsche guldens opleverde.

Kasteel Doorwerth heeft in de loop der eeuwen vele verbouwingen en uitbreidingen ondergaan. Het kasteel bevatte altijd al een kapel waar de Heer van Doorwerth en zijn echtgenote aan hun godsdienstige verplichtingen konden voldoen. Bij de uitbreiding van het Kasteel rond 1530 werd een nieuwe kerk gebouwd. Toen de kapel en dus ook de nieuw gebouwde kerk tot parochiekerk was verheven, werd door de Heer van Doorwerth, die als eigenaar de kerk moest onderhouden, een priester “daarmede begiftigd’’, n.l. Willem van Kerckhof, Die pastoor van Helsum tot Wolfhesen is geweest van 1517 tot 1539. Ook de oude kapel bleef bestaan, nu speciaal voor de kasteelbewoners. Zij hadden nog steeds een eigen kapelaan.

Volgens een rekening van Kasteel Doorwerth betaalde Waravia van Haeften in 1535 aan de heer Henrick, de kapelaan, voor een jaar loon acht goudguldens en in 1536 werd met de kapelaan overeengekomen “om die missen te doen’’ voor twee goudguldens en 12 stuivers Brabants

Op 15 september 1535 werd Walrave, die toen al weduwe was, beleend met uiterwaarden in Herwijnen. Haar vader Dirck had die gronden verworven ten behoeve van zijn oudste dochter. 

Walrave van Haeften x Frederik van Rechteren genaamd Voorst

Fredrik van Rechteren genaamd Voorst en Walrave van Haeften werden de ouders van vier kinderen, twee dochters en twee zonen. Het oudste kind was dochter Margriet, die ook Maria werd genoemd. Zij trouwde eerst met Johan van Wees, een zoon van Jacob van Wees en Sandrina van Doyenweert. Johan overleed voor 1566. In 1566 beloofde Margriet eeuwige trouw aan Joost van Rossem, een zoon van Carl van Rossem en Anna Huberta Torck. Joost was heer van Zoelen. Na diens overlijden hertrouwde Margriet in 1570 met Reinier van Geldern, die een zoon was van Derck van Geldern en Frederika van Rechteren. Aan het leven van Reinier kwam in 1602 een einde. Margriet overleed op een onbekende datum, maar in ieder geval na 1609.

De oudste zoon en erfgenaam van Walrave en Frederik heette Johan. Wanneer Johan precies geboren is blijft in nevelen gehuld. Hij erfde op 7 september 1535 van zijn vader, terwijl hij nog onmondig was, wat betekent, dat zijn vader op genoemde datum al overleden was. Johan was nu Heer van Doorwerth. Hij werd lid van de ridderschap van de Veluwe. Op 22 maart 1544 trad hij in het huwelijk met Maria van Wittenhorst, die een dochter was van Johan van Wittenhorst en Josina van Wees. Johan overleed in 1548. De sterfdatum van Maria is niet bekend.

De tweede zoon van Walrave van Haeften en Frederik van Rechteren genaamd Voorst kreeg de naam Frederik, een vernoeming naar zijn vader. Wanneer Frederik zich aandiende is onbekend. In 1565 werd hij lid van de ridderschap van de Veluwe. Tien jaar later kreeg hij de aanstelling als waldgraaf, geen titel maar een functie, en rechter van Nijmegen. In 1559 was Frederik getrouwd met Anna Aleyd Mechteld Sasbout. Zij was een dochter van Joost Arnoud Sasbout en Maria van Heermale. Wanneer Fredrik en Anna zijn overleden is niet bekend.

Het jongste kind van Walrave en Frederik was weer een dochter, die ze de naam Maria gaven. Haar geboortedatum is ook niet bekend. Wel bekend is, dat Maria in 1550 in het huwelijksbootje stapte met Maerten van Rossem, Heer van Rijnauwen. Maerten was een zoon van Willem van Rossem en Anna van Harff. Meer is mij niet bekend over Maria en Maerten.

Zoals hiervoor al is opgemerkt overleed Frederik van Rechteren genaamd Voorst voor 7 september 1535. Hij werd ten hoogste 53 jaar. Walrave van Haeften is overleden op een onbekende datum na 1535.

 

Tiel 3 september 2023