Veurne
In West-Vlaanderen, vlak bij de Franse grens en aan de kust, ligt de stad Veurne. De stad is, naar alle waarschijnlijkheid, ontstaan uit een burcht, die de graaf van Vlaanderen in de 10e eeuw bouwde om het omliggende gebied te beschermen tegen de invallen van de Noormannen. Veurne was een van de eerste omwalde Vlaamse steden, die door de lakenhandel in de 13e en 14e eeuw tot grote bloei kwam. Tegenwoordig is Veurne een provinciestad met een centrumfunctie voor de zuidwesthoek van België.
 |
|
Vleeshal in Veurne |
Het lag voor de hand in 1755, dat Everhardina Sara Wilhelmina van Haeften (Everhardina) en Bernhard Georg Wilhelm (roepnaam Georg) van Rappard in Veurne trouwden. Beiden woonden daar. Ze hadden elkaar in de stad leren kennen. Georg was als militair in Staatse dienst en was in de periode 1768-1772 als grootmajoor bevelhebber van de vesting Veurne. Later, in 1783 werd hij commandant van de vesting Heusden.
Everhardina woonde in Veurne, omdat haar vader, Gerhard Martin Wilhelm van Haeften (1706-1767) ten tijde van haar huwelijk commandant was van de vesting Veurne. Pas later zou de achternaam officieel Von Haeften worden. Gerhard Martin Wilhelm was als militair toen nog in dienst van de Staten-Generaal in ’s Gravenhage. Later kwam hij in Pruisische dienst. Het was destijds voor militairen heel gewoon van vlag te wisselen. Ze streden voor de vlag van degene die hen betaalde.
Everhardina Sara Wilhelmina van Haeften kwam op 21 juli 1737 in Xanten (Duitsland) ter wereld. Zij was het tweede kind van Gerhard Martin Wilhelm van Haeften en Louisa Müntz. De kleine meid werd nog op haar geboortedag gedoopt in de Evangelische Kerk van Xanten. Op het uittreksel van 1942 uit het doopregister van het Evangelische Pfarramt Xanten staat als haar eerste naam Everdina vermeld. In zijn pogingen om tijdens Hitler-Duitsland te bewijzen, dat hij geen Joodse voorouders had, ontving Max von Haeften op 18 juni 1939 een brief van predikant Rudolf Offerhaus van de Evangelische Gemeente in Xanten, waarin deze Everhardina omschreef als “goed christelijk”. Daarmee stond voor Offerhaus vast, dat zij arisch was.
Everhardina droeg het predikaat barones.
 |
|
Uittreksel Doopregister Evengelische Kerk Xanten |
Zoals gezegd, trouwde Everhardina met Bernhard Georg Wilhelm van Rappard, die op 8 december 1723 in Minden (Duitsland) werd geboren. De kleine Georg ontving op 12 december 1723 in de St. Petruskerk van Minden het doopsel. Zijn ouders waren Johann Willem van Rappard (1687-1741) en Anna Bernhardina ter Schmitten (1690-1728).
Het burgerlijk huwelijk tussen Everhardina en Georg vond plaats op 19 december 1755. De kerkelijke inzegening van hun huwelijk geschiedde pas op 20 februari 1756, terwijl de eerste aankondiging van het voorgenomen huwelijk al gebeurde op 21 december 1755. Het is mij niet duidelijk waarom het huwelijk van Everhardina en Georg ook werd ingeschreven in het huwelijksregister van de Nederduits-Gereformeerde Gemeente van Nijmegen. Een mogelijke verklaring kan zijn, dat de grootvader van Georg uit Nijmegen kwam.
 |
|
Everhardina Sara Wilhelmina van Haeften |
Georg van Rappard was gerechtigd het predikaat “Edler” te voeren. “Edler’ wordt in het Nederlands soms vertaald met “Ridder”. De monarch van Oostenrijk-Hongarije verleende het predikaat aan personen met een lange staat van dienst in de ambtenarij of in het leger. In de Duitse landen maakten de Edlen geen deel uit van de zgn. oeradel, zij behoorden echter tot de briefadel, personen die met een adelbrief in de adelstand waren verheven door de vorst.
Everhardina en Georg kregen in de periode na hun huwelijk tot 1777 zeven kinderen, vijf zonen en twee dochters. De meesten van hen werden in Veurne geboren. Alleen hun dochters Louise Rijnharda van 1769 en Henriëtte Georgina Antoinette van 1775 en jongste zoon Georg Wilhelm van 1777, die in de loop van 1778 al stierf, kwamen in Kleef ter wereld. Ondanks het feit, dat Everhardina en Georg voor een behoorlijk aantal nazaten zorgdroegen, stierf de kleine Nederlandse tak van de familie Van Rappard waartoe Georg c.s. behoorden, uit in 1952.
 |
|
De Opregte Haarlemsche Courant, d.d. 05-02-1805 (detail) |
Aan het leven van Georg kwam een einde in Kleef op 30 januari 1805, na een ziekbed van acht dagen met veel lijden. In de rouwadvertentie in de Opregte Haarlemsche Courant schreef echtgenote Everhardina:
“Ik kan de wijze Voorzienigheid niet genoeg danken hem den ouderdom 80 jaren en circa 2 maanden te hebben laten bereiken., waarby ik by de 50 jaren in een zeer gelukkig huwelijk met hem heb doorleeft…
Nauwelijks vijf weken na het overlijden van Georg van Rappard, ging ook zijn echtgenote Everhardina van Haeften heen. Zij overleed, ook in Kleef, op 7 maart 1805 ’s nachts om 0.30 uur. In de twee weken daarvoor leed zij aan zenuwkoorts, krabbelde weer op, maar stortte weer in en overleed. Ze was nog geen 68 jaar oud.
 |
|
Opregte Haarlemsche Courant, d.d. 21-03-1805 |
Haar vijf nog levende kinderen schreven in de rouwadvertentie in de Opregte Haarlemsche Courant van 21 maart 1805:
“Vyf weken zyn nauwelyks verschenen, dat onze tedere moeder het afsterven van hare trouwen echtgenoot, onze geliefden vader, bekend maakte, en nu toonen wij alle onze vrienden en nabestaanden aan, dat het den Almachtigen God behaagd heeft, ook haar, onze geliefde moeder, E. baronnesse Van Haeften, Douarière G. van Rappard, van onze zyde weg te nemen”.
De kinderen waren ervan overtuigd, dat wie hen kende deelneming zou betuigen. Daarom bedankten ze bij voorbaat voor brieven van rouwbeklag
Tiel 14 november 2020
==========================================
Geen opmerkingen:
Een reactie posten