Genealogisch blog 658

Getrouwd vanuit New York

Toen Michael Blanes in Amsterdam op 11 september 1895 in het huwelijk trad met zijn geliefde Vrouwtje Reiss, was hij daarbij zelf niet aanwezig. Hij werd bij die plechtigheid officieel vertegenwoordigd door zijn oudste broer Joseph Blanes (1864-1932). Michael, die voor zijn werk in New York vertoefde en niet even op en neer kon komen, had zijn broer daartoe gemachtigd via een authentieke akte, verleden door Nederlandse notaris Willem van der Hoeven die in New York woonde. Tegenwoordig zouden we zeggen, dat Vrouwtje met de handschoen was getrouwd.

De getuigen bij het huwelijk van Michael Blanes en Vrouwtje Reiss waren: Gabriel Blanes, een broer van de bruidegom, die diamantwerker was en zesentwintig jaar oud was; Michiel Blanes, een oom van de bruidegom, sigarenfabrikant van beroep, oud vijftig jaar; Hartog Reiss, een oom van de bruid, van beroep koopman en oud zesenveertig jaar en de sigarenmaker Abraham Pije, die vijftig jaar oud was. De getuigen waren allen woonachtig in Amsterdam. Bij de huwelijksplechtigheid maakte de moeder van Vrouwtje Reiss duidelijk, dat zij niet kon schrijven.

Huwelijksakte Blanes x Reiss

Michael Blanes was de middelste van de negen kinderen van David Blanes (1842-1916) en Mirjam Alavares (1837-1914). Hij werd geboren in Amsterdam op 1 september 1871. Op 12 maart 1891 werd hij gekeurd voor de militaire dienst. Hij had toen een lengte van 1.68 m. Hij had bruine ogen, bruin haar en bruine wenkbrauwen. Hoewel bij de keuring geadviseerd werd hem vrij te stellen van de dienst vanwege lichamelijke gebreken, werd hij toch ingedeeld bij de Infanterie. Door nummerwisseling (plaatsvervanging waarvoor betaald moest worden en waarvoor een contract opgemaakt werd bij een otaris) met ene Dirk Koopman uit Purmerend verkreeg hij alsnog vrijstelling van de dienst.

Vrouwtje Reiss was een dochter van Simon Reiss en Judik Ballom. Vrouwtje kwam ter wereld in Amsterdam op 10 december 1871.

Vrouwtje Reiss, foto Felixarchief

Michael Blanes, foto Felixarchief

Kort na de voltrekking van haar huwelijk vertrok ook Vrouwtje naar Amerika. Op 13 november 1896 werd in New York hun eerste kind geboren, dochter Marianne, die de roepnaam Mariani had. Zeker is, dat Michael en de zwangere Vrouwtje en hun dochtertje Mariani in 1898 weer terug waren in Amsterdam. Op 9 maart 1898 werd hun tweede kind geboren, zoon Simon. Dochter Margaretha van 1 augustus 1901 was het derde en laatste kind van Michael en Vrouwtje. In 1909 vertrokken Michael, Vrouwtje en hun kinderen weer naar New York met het schip SS Potsdam, het eerste schip dat de Holland-Amerika Lijn in Duitsland in 1900 had laten bouwen. Het gezin Blanes kwam in New York aan op 3 november 1909. Ik ga ervan uit, dat hun vertrek naar Amerika te maken had met het werk van Michael.

SS Potsdam

Ook deze keer vestigde Michael zich niet definitief in New York met zijn gezin. Hij keerden in 1915 met vrouw en kinderen weer terug naar Amsterdam. Daar klom hij op tot bedrijfsleider in een diamantslijperij. Op een onbekende datum verkasten Michael en Vrouwtje naar Antwerpen.

Oudste dochter Mariani trad op 22-jarige leeftijd in het huwelijk met de handelsreiziger Abraham Moscoviter van 13 februari 1894. Het stel kreeg een zoon, die ze Herman noemden. Het gezin vestigde zich in 1934 in de Hoendiepstraat in Amsterdam. Mariani heeft daar tot aan haar dood gewoond. Abraham werd in concentratiekamp Sobibor vermoord op 2 juli 1943. Aan het leven van Mariani kwam een einde op 29 juni 1977, zij bereikte de leeftijd van 80 jaar.

De zoon van Michael en Vrouwtje, Simon genaamd, ging net als zijn vader werken in de diamantindustrie. Hij werd op 22 maart 1917 gekeurd voor de militaire dienst. Hij bleek toen een lengte van 1.82 m. te hebben. Simon werd ongeschikt bevonden voor de militaire dienst vanwege ogenschijnlijk niet normale geslachtsdelen. Simon trad twee keer in het huwelijk, eerst met Gabriëlla Maria de Bakker en later met Sidonie Ceusters. Hij woonde toen al geruime tijd in Antwerpen, zoals blijkt uit het immigratieregister van de stad. Simon overleed in Antwerpen op 18 mei 1969 in de leeftijd van 71 jaar. Meer is mij over hem en zijn echtgenotes niet bekend. 

Simon Blanes

Op 22-jarige leeftijd trad jongste dochter Margaretha in het huwelijk met de handelsreiziger Jacques Salomon Cornalijnslijper. Jacques, die werd geboren in Amsterdam op 9 april 1891, was een zoon van Mozes Cornalijnslijper en Eva Cohen. Bij de voltrekking van het huwelijk tussen Margaretha en Jacques waren de getuigen Philip Cornalijnslijper, een broer van Jacques, en Abraham Moscoviter, de zwager van de bruid. Jacques en Margaretha werden de ouders van twee kinderen, zoon Maurice en dochter Frederika. De nazi’s hebben het hele gezin van Margaretha Blanes in Auschwitz vermoord op 23 september 1942, nadat zij op 14 september 1942 vanuit Westerbork op transport gingen..

Michael Blanes dacht in Antwerpen de oorlog te overleven, maar kwam heel bedrogen uit. Daags voor de bevrijding van de stad door de geallieerden werd hij door de SS neergeschoten op 3 september 1944. Hij bereikte de leeftijd van 73 jaar.

Toen het leven weer een beetje genormaliseerd was na de oorlog, vertrok Vrouwtje Reiss uit Antwerpen. Ze wilde weer in Amsterdam wonen. Ze trok op 8 november 1945 in bij haar dochter, die alleen in de Hoendiepstraat 42 tweehoog woonde. Daar heeft ze de laatste vier jaar van haar leven gewoond.

Aan het leven van vrouwtje Reiss kwam een einde op 22 november 1949. Ze was toen 77 jaar oud. Haar stoffelijke resten vonden twee dagen later de laatste rustplaats op de Joodse Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel.

 

Tiel, 26 oktober 2022