Genealogisch blog 663

 

Nieuwe Prinsengracht 49

Enkele dagen geleden googelde ik mijn eigen naam op een vreemde computer om eens te kijken of dat tot andere resultaten zou leiden als op mijn eigen computer. Dat was niet het geval. Wel ontdekte ik een verhaal over de Nieuwe Prinsengracht 49 van de Amsterdamse dienst Stadherstel. De dienst had dankbaar gebruik gemaakt van enkele van mijn Genealogische blogs.

Als schrijver van Genealogische blogs ben ik vereerd, wanneer een andere auteur vermeldt, dat hij of zij de gegevens uit een Genealogisch blog van mij heeft gebruikt als bronmateriaal voor het eigen verhaal. Zo ontstond er een glimlach op mijn gezicht, toen ik zag, dat de Dienst Stadsherstel mijn Genealogisch blog gebruikt heeft als bron. Ik voelde een zekere trots, dat zo’n instantie mijn naam vermeldt bij een artikel over het huis aan de Nieuwe Prinsengracht op nummer 49.

Nieuwe Prinsengracht 49, foto Xander Richters

Het pand met tuitgevel is vermoedelijk gebouwd in de vroege 18^e eeuw. In de 19^e eeuw heeft het pand verschillende eigenaren gekend. Op 8 juli 1898 werd slager Hendrik Christoph Bille de eigenaar. Hij liet de begane grond verbouwen tot koetshuis. Waarschijnlijk heeft hij ook de decoratieve elementen aan de gevel van het pand laten aanbrengen. Vanaf 1926 is de meelfabriek Ceres Nering Bögel N.V. de eigenaar, die destijds de fabriek iets verderop aan de Nieuwe Prinsengracht had. De beneden verdieping werd garage en de bovenwoningen kwamen in de verhuur. In 1935 sloot de meelfabriek de deuren definitief.

Daarna kwamen op twee hoog Nathan Blanes, roepnaam Noos, en zijn vrouw Mirjam Swaab, roepnaam Mimi, en hun kinderen Jeanette en Joseph wonen. Zij kozen toen voor een vast woonadres en niet meer voor het rondtrekkende bestaan van circusartiesten. Noos verdiende toen de kost als portier en kelner. In het verhaal van Stadsherstel gaat het verder vooral over de families van Noos en Mimi, en nauwelijks meer over henzelf. Het circus van Blanes krijgt een uitvoerige beschrijving evenals de familie Swaab, een andere grote circusfamilie destijds. Ik heb zelf over die families in eerdere Genealogische blogs veel verteld

Nathan Blanes was het dertiende en jongste kind van directeur van een paardenspel Joseph Blanes (1824-1902) en Jeanette Cohen (1837-1925). Noos kwam in Velsen ter wereld op 19 januari 1882. In 1901 moest hij gekeurd worden voor militaire dienst. Hij had toen een lengte van 1.74 m.; hij had blauwe ogen en bruin haar en bruine wenkbrauwen. Zij gezicht was heel normaal. Noos had het geluk, dat hij niet hoefde op te komen voor de dienst vanwege broederdienst.

Noos beloofde eeuwige trouw aan Mimi Swaab op 15 april 1915 in Amsterdam. Mimi, geboren in Delft op 6 februari 1882, was een dochter van Aron Meijer Swaab en Joli Werij, over wie ik ook al vaker verteld heb in dit Genealogisch blog.

Noos en Mimi werden de ouders van twee kinderen. Op 10 september 1919 diende dochter Jeanette zich aan. Zij koos voor het beroep van ouvreuse en trad in het huwelijk met de Duitse zanger Herbert James Leopold van Bloeme.

Herbert van Bloeme

Het tweede kind van Noos en Mimi was zoon Joseph, die in Amsterdam geboren werd op 1 juni 1926.

Over Nathan Blanes en Mirjam Swaab schreef mijn achterneef in 2013:

“Mimi Swaab getrouwd met Nathan Blanus (ome Noos), had twee kinderen, een dochter en een zoon.

Bij een razzia in Amsterdam werden de ouders, Mimi en Nathan, opgepakt en in een vrachtwagen van de Duitsers gestopt. De kinderen kwamen toevallig ook de straat in en riepen, WIJ GAAN OOK MET ONZE OUDERS MEE!!!!!!  De ouders hebben de oorlog overleefd, maar de kinderen niet.

Tante Mimi heeft samen met twee haar bekende vrouwen, die de oorlog ook hebben overleefd, samen gewoond in de Agamemnonstraat in Amsterdam. Kaatje en Connie(?) Cohen. Ik kwam daar als kind vaak, want mijn moeder en Netje (Jeanette Swaab, wier moeder een Blanus was) gingen daar kaarten. Tante Mimi was toen al weduwe en altijd bezig met haar nagels, want die hadden de moffen in, ik geloof, Theresienstadt allemaal uitgetrokken.”

Zoon Joseph werd op 15 augustus 1942 in Auschwitz vermoord, hij was toen 16 jaar. Dochter Jeanette ging, evenals haar broer, op 15 juli 1942 vanuit Westerbork op transport naar Auschwitz. De Duitsers maakten op 30 september 1942 een einde aan haar leven. Het gezin van Noos en Mimi werd op 14 juli 1942 tijdens een razzia in Amsterdam opgepakt door de Duitsers en overgebracht naar Westerbork. De kinderen gingen direct de volgende dag op transport naar Auschwitz. Of en wanneer Noos en Mimi op transport naar het Oosten gingen, is mij niet helemaal duidelijk, daar ik uit de kaart van Nathan Blanus bij de Joodsche Raad opmaak, dat hij uit Westerbork werd ontslagen op 12 juli 1943.

Kaart Nathan Blanus

Na de oorlog keerden Noos en Mimi terug naar hun woning aan de Nieuwe Prinsengracht. Daar woonden ze tot 1952, toen ze verhuisden naar de Van Breestraat 172 huis. Daar overleed Nathan Blanes op 5 september 1953. Hij bereikte de leeftijd van 71 jaar. Zijn stoffelijke resten werden op 7 september 1953 begraven op de Joodse Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk a/d Amstel.

Kort na het overlijden van haar man verhuisde Mimi Swaab naar de woning Van Breestraat 126 huis, waar ze samenwoonde met Kaatje en Connie Cohen. In 1961 verhuisden de dames naar de Agamemnonstraat 26. Mirjam Swaab overleed op 8 augustus 1966 op 84-jarige leeftijd. Haar lichaam werd twee dagen later ook ter aarde besteld op de Joodse Begraafplaats Beth Haim.

De Dienst Stadsherstel heeft in 2012 de panden Nieuwe Prinsengracht 43-53 aangekocht van Stadsdeel Centrum. Behalve het huis op nummer 49, waren de overige panden rijksmonumenten. Nieuwe Prinsengracht 49 was wel onderdeel van een beschermd stadsgezicht. De genoemde panden werden aangekocht om een begin te maken met de verduurzaming van deze historische huizen in de grachtengordel in samenwerking met Groene Grachten, een initiatief van Wubbo Ockels. Door de verduurzaming met behoud van de monumentale elementen kregen de panden energielabel A-B in plaats van F-G. Vanaf dat moment was het pand Nieuwe Prinsengracht 49 energiezuinig en duurzaam.

 

Tiel, 13 november 2022