Genealogisch blog 231

Gelukt en niet gelukt

Dit verhaal is een vervolg op mijn vorige Genealogische blog. Tijdens het bezoek met mijn (achter)neven aan de St. Joriskerk in Amersfoort heb ik onze rondleider, Teus Lam, beloofd uit te zoeken welke relaties er bestaan tussen Gisbert Aertsen Botter en Lambert Petersen Feer, van wie we de grafstenen in de kerk aantroffen, en de familie Welling. Dat er relaties bestaan tussen de families Botter, Feer en Welling wist en weet ik al heel lang zeker.

Alijda Botter (1727-1805) trad op 12 mei 1758 voor het gerecht in Amersfoort in het huwelijk met Dirck (Theodorus) Welling (1731-1804) Beiden komen in mijn kwartierstaat voor. Dirck is in mijn kwartierstaat nr. 128 en Alijda nr. 129. De vraag was of Gisbert Aertsen Botter een voorvader was van genoemde Alijda? 

 Het graf van Gisbert Aertsen Botter

Nadat zijn eerste echtgenote, Johanna van den Bergh, na een huwelijk van nog geen drie jaar was overleden, hertrouwde Wilhelmus (Willem) Feer (1754-1815) in 1793 met de 26-jarige Alijda Welling (1767-1827). Alijda was de tweede dochter van Anthoni Welling (1734-1795) en Elisabeth van Kalken (1746-1799). Anthoni en Elisabeth hadden voor Alijda al twee kinderen gehad, van wie er een dood geboren werd, en hun oudste dochter overleed na ruim drie weken. Aan mij de taak aan te tonen, dat Lambert Petersen Feer, die in 1650 overleed, familie was van Wilhelmus Feer die met Alijda Welling was getrouwd.

Het graf van Lambert Petersen Feer

Om de relaties tussen Gisbert Aertsen Botter en Lambert Petersen Feer en resp. Dirck en Alijda Welling te onderzoeken heb ik in de eerste plaats vooral gebruik gemaakt van de Eemlandse Klappers, die gebaseerd zijn op de DTB-boeken van de kerken in Amersfoort en omgeving. In tweede instantie heb ik gebruik gemaakt van informatie over de families Botter en Feer, die ik op internet vond.

De relatie tussen Alijda Botter en Dirck Welling en Gisbert Aertsen Botter kon ik relatief snel vinden, mede ook, omdat ik op internet een goed onderbouwde stamboom van de Amersfoortse familie Botter vond. Veel moeilijker was het een relatie te vinden tussen Willem Feer en Alijda Welling en Lambert Petersen Feer, hoewel alle personen in de Eemlandse Klappers zijn terug te vinden. Toch lukte het (nog) niet dat verband overtuigend aan te tonen, omdat er simpelweg een schakel ontbreekt.

Om de relatie tussen Alijda Botter en Dirck Welling en Gisbert Aertsen Botter duidelijk te maken pak ik de lijn op bij Alijda Botter. Haar vader was Willem (ook wel Guielmus genoemd) Botter (1689-1772), die in 1717 in het huwelijk trad met Maria van Stuivenberg. Het paar hing de Oudkatholieke religie aan. Ze kregen vijf kinderen. De vader van deze Willem was Harmen Aertsz Botter, die leefde van 1658 tot 1718. Harmen Aertsz trad twee keer in het huwelijk, eerst onder huwelijkse voorwaarden met Petronella Willems Verhouwer in 1685, met wie hij twee kinderen kreeg onder wie Willem, en daarna in 1690 met Maria Hendrika van Altena, bij wie hij nog vier kinderen verwekte. Van beroep was Harmen Aertsz metselaar, hij mocht zich meester noemen.

De vader nu van Harmen Aertsz was Aert Gorissen, die in 1652 in Soest trouwde met Elisabeth Hendricx van Kampen. Naast hun zoon Harmen kreeg het paar nog een andere zoon, die ze Goris noemden. Vader Aert was ook metselaar en woonde met zijn gezin op het Havik in Amersfoort, waar ook zijn vader, Goris Aertsz Botter (geb. rond 1605), had gewoond. Later verhuisde deze metselaar, die achtereenvolgens in het huwelijk trad met Elisabeth Hermans en Pell van Geijn, met zijn gezin naar de Muurhuizen.

Goris Aertsz had een broer, die Gisbert Aertsz Botter heette. Deze Gisbert werd in 1590 geboren en overleed in 1653. Gisbert was in tegenstelling tot zijn broer Goris geen metselaar maar schipper. Hij kocht in 1625 een huis aan Langegracht met uitgang op de Muurhuizen. Tot 1641 leende Gisbert verschillende malen geld uit aan anderen, echter in 1642 leende  Gijsbert Aertsz Botter zelf, burger van Amersfoort, van Jan Jansz Keyser, wonend te Alkmaar, 1600 gulden voor de koop van een carveelschip met getuig en gewand. Te betalen 400 gulden per jaar, met als onderpand: 't genoemde carveelschip met getuig en gewand en ander toebehoren. Met dit schip zal Gisbert vele jaren lang de kost verdiend hebben. Na zijn dood verkochten zijn weduwe en erfgenamen het huis aan de Langegracht. 

Oorspronkelijk karveel met kraaiennest

De vader van Gisbert en Goris was Aert Gisbertsz Botter (geb. ca. 1529), die op het Havik woonde en in 1585 getrouwd was met Annitgen Reijers. De vader van Aert Gisbertsz was Gijsbert Botter, die tevens de stamvader was van de familie. Gijsbert bekleedde in Amersfoort verschillende bestuurlijke functies. Zo was hij schepen in 1538, 1540 en 1568 en burgemeester van de stad in 1550 en 1554.

De conclusie moet zijn, dat het graf in de St. Joriskerk toebehoorde aan schipper Gisbert Aertsen Botter. Er komt in de Eemlandse Klapper en in de stamboom van de familie Botter slechts één Gisbert Aertsen Botter voor. Uit wat we over hem weten kunnen we opmaken, dat hij vermogend genoeg was om zich een graf in de St. Joriskerk aan te schaffen.

Bij het zoeken van de relatie tussen Lambert Petersen Feer en Wilhelmus Feer, die met Alijda Welling was getrouwd, ben ik noodgedwongen iets anders te werk gegaan. Ook nu weer waren de Eemlandse Klappers mijn belangrijkste bron. Daarnaast heb ik gebruik genaakt van gegevens die ik op internet vond.

Eemlandse Klappers

Het kostte geen moeite de vader van Wilhelmus Feer te achterhalen. Dat was Daan of Daam of Damiani Feer, die op 25 mei 1753 in de kerk ’t Zand  in de echt verbonden was met Hendrina van Bemmel. Daan overleed in 1772. In de Eemlandse Klappers wordt Daan een enkele keer ook genoemd met zijn patroniem Willemse. Ik kon echter in de Eemlandse Klappers geen andere Willem Feer vinden dan degene, die hiervoor al genoemd is. Het spoor liep dood.

Ik besloot daarop aan de andere kant te beginnen in de hoop, dat ik de relatie kon aantonen door bij de oudste Feer in de Eemlandse Klapper te beginnen en diens kinderen, kleinkinderen etc. te zoeken. De oudste Feer die ik vond was ene Lambert Petersen Feer, die leefde van 1580 tot 1650. Daarmee had ik degene gevonden die begraven ligt in de St. Joriskerk. Op de grafsteen in de kerk staat als jaar van overlijden 1650 en de namen in de Eemlandse Klappers en op de grafsteen komen helemaal overeen. Ik vond verder, dat Lambert een zoon had die Peter Lammertsz heette en die had op zijn beurt een zoon met de naam Daniel Petersz. Dat kwam dichtbij, maar de verbinding was er nog niet, want de vader van Daan Feer, die Willem zou moeten heten, kwam niet bovendrijven.

Dan maar weer zoeken op internet en daar vond ik een deel van een stamboom van de familie Feer, die, weliswaar nauwelijks onderbouwd, mogelijk uitkomst zou kunnen bieden. Deze stamboom begon bij de vader van Lambert Petersen Feer. Vervolgens vond ik, dat Lambert Petersen in 1604 in het huwelijk trad met Geertgen Cors, die leefde van 1583 tot 1660. Lambert en Geertgen hadden een zoon die ze Peter Lammertsz noemden en die leefde van 1608 tot 1685. Deze Peter was gehuwd met Harmantje Jans. Dit stel kreeg een zoon met de naam Daniël Petersz Feer. Hij werd geboren in 1642 en overleed op 27 november 1721. Na een kinderloos huwelijk met Neeltje Jutphaas, trouwde Daniël op 10 juli 1675 met Otje Teunis Craeckert. Dit paar kreeg acht kinderen, van wie er een Willem Daniëls heette. Dat zou de Willem kunnen zijn die de vader zou kunnen zijn geweest van de hiervoor genoemde Daan Feer, die getrouwd was met Hendrina van Bemmel. Het zou kunnen, qua jaartallen klopt het verhaal. Echter, de onderbouwing ontbreekt, dus kan ik niet zeggen dat het me gelukt is de relatie tussen Lambert Petersen Feer en Alijda Welling aan te tonen. Het blijft een veronderstelling.

Tiel, 19 oktober 2017