Albertus Groot
Vroeger heb ik me altijd afgevraagd waar mijn tweede naam “Albert” vandaan kwam. Ja, mijn vader heette Albert en naar hem ben ik met mijn tweede naam vernoemd. Hoe kwam die naam dan toch in de familie?
Het antwoord op die vraag komt uit de familie van de moeder van mijn vader. Mijn oma Welling heette van haar meisjesnaam Elisabeth Maria Groot en was afkomstig uit West-Friesland. Haar vader, mijn overgrootvader, had van zijn ouders bij zijn doopsel de naam Albertus gekregen. De vader van deze overgrootvader van mij was Cornelis Groot (1810-1879). De vader van Cornelis was Albertus Groot, over wie ik het in dit Genealogisch blog verder wil hebben.
Maar voordat ik het over Albertus Groot ga hebben, eerst nog een opmerking vooraf. In het Noordhollandse was en is de achternaam Groot een veelvoorkomende. Er zijn en waren talrijke families Groot en De Groot, die misschien wel in een heel ver verleden allemaal afstammen van een enkele stamvader. Maar of dat werkelijk zo is, ik waag het te betwijfelen. Hoe dan ook, de achternaam Groot is over heel Noord-Holland verspreid. Om de personen met dezelfde voornaam uit de familie Groot van elkaar te onderscheiden hanteerde men tot het begin van de 20ste eeuw patroniemen om aan te duiden wie de vader was van de betreffende persoon.
De Goorn, Berkhout e.o.
Het verhaal van de katholieke Albertus Groot speelde zich voor een groot gedeelte af in de dorpen De Goorn en Berkhout. De oudste vermelding van De Goorn stamt uit de 14e eeuw. De naam verwijst naar drassig modderland met tal van sloten. Het gehucht kreeg in 1637 de status van een dorp, toen daar de eerste kerk werd gebouwd. Tegenwoordig vormen De Goorn en Avenhorn de Gemeente Koggenland.
De Goorn is een katholieke enclave in een grotendeels hervormde omgeving. De kerk die in 1637 werd gebouwd was een statie, een katholieke missie, omdat er destijds geen andere godsdienst was toegestaan dan het Nederduits Gereformeerde geloof, de officiële staatsgodsdienst. De paters Dominicanen verzorgden tot voor kort in kerk, genaamd "Onze Lieve Vrouw van de Heilige Rozenkrans", de erediensten.
Het vlak bij De Goorn gelegen Berkhout maakt ook onderdeel uit van de tegenwoordige Gemeente Koggenland. De naam van het dorp zou verwijzen naar een destijds nabij gelegen berkenbos.
De kerk van De Goorn omtreeks 1900
Albertus Groot ontving het doopsel op 21 oktober 1774 in de kerk van Heerhugowaard. Zijn ouders waren Cornelis Wilhelmus Groot (1738-1793) en Antje Alberts Bakkum (1748-1783). Vader Cornelis verwekte bij Antje maar liefst dertien kinderen, van wie er maar vier met Albertus de volwassen leeftijd bereikten. Albertus was het vijfde kind en de tweede zoon. Hij en zijn broer Wilhelmus haalden de volwassen leeftijd evenals een jongere broer en een jongere zus, waarbij Albertus toch nog bijna twee keer zo oud werd als zijn broer Wilhelmus. De drie eerder geboren meisjes waren in 1775 allen reeds overleden. De overige kinderen leefden slechts elf dagen tot drie jaar. Deze grote kindersterfte maakt duidelijk, dat op het Noordhollandse platteland hygiëne en de leefomstandigheden veel te wensen overlieten.
Het baren van dertien kinderen in veertien jaar trok uiteraard een grote wissel op het lichaam van Antje Alberts Bakkum. Zij overleed dan ook op 22 november 1783 in Oterleek, bij Heerhugowaard. Nog geen jaar na het overlijden van Antje hertrouwde Cornelis Wilhelmus Groot met Grietje Jans Berkhout (1764-1828). Bij Grietje verwekte Cornelis nog eens zevenkinderen, van wie er drie de volwassen leeftijd haalden, de anderen overleden op jeugdige leeftijd. In totaal verwekte hij dus twintig kinderen bij twee vrouwen.
Cornelis Wilhelmus Groot overleed op 22 januari 1773 in Huygenwaard (Heerhugowaard). Hij bereikte de leeftijd van vierenvijftig jaar. Na de dood van Cornelis Wilhelmus hertrouwde Grietje Jans Berkhout nog twee keer.
Albertus Groot van 1774 was van beroep landman. Hij zal zijn brood verdiend hebben op de vele tuinderijen die de streek rijk was. Er werden na de vervening vooral grove groenten verbouwd zoals kool, spuiten, wortelen en aardappels.
Albertus trad rond 1800 voor de eerste keer in het huwelijk met Trijntje Jans Berkhout, die op 15 november 1770 in De Goorn werd gedoopt. Haar ouders waren Jan Jacobs Berkhout en Maartje Cornelis Spekken.
Albertus en Trijntje kregen vier kinderen, drie zonen en een dochter. De oudste was dochter Antje die op 3 februari 1803 in De Goorn werd gedoopt. Antje was 76 jaar, toen zij overleed op 24 juni 1879.
Het tweede kind van Albertus en Trijntje was zoon Joannes die het doopsel ontving op 24 oktober 1805 in De Goorn. Joannes was van beroep kastelein en stalhouder Na twee huwelijken overleed hij als weduwnaar op 15 mei 1895 om 19.00 uur in Alkmaar.
Akte van Overlijden van Johannes Groot
De tweede zoon kreeg de naam Gertrudes. Hij werd in De Goorn gedoopt op 6 juli 1808. Hij trad in het huwelijk met ene Maartje Janse Klijn. Meer is mij over hem niet bekend. In sommige bronnen, echter, beschouwt men hem als een dochter van Albertus en Trijntje.
De derde zoon van Albertus Groot en Trijntje Cornelis heette Cornelis, een vernoeming naar zijn grootvader. De kleine jongen ontving het doopsel in De Goorn op 21 december 1810. Hij oefende later het beroep van pelder uit. Vermoedelijk was hij actief in de uitvaartbranche. Ook Cornelis stapte twee keer in het huwelijksbootje, eerste met Geertje Blank (1841) en daarna met Elisabeth Floris (1846).
Aan het leven van Trijntje Jans Berkhout kwam een einde op 5 januari 1821, ze was toen 50 jaar oud. Albertus Groot was 48 jaar, toen hij op 21 september 1823 in Berkhout hertrouwde met Johanna Schouten, die toen 28 jaar oud was. Johanna was een dochter van Jan Schouten en Cornelia Frederiks. Zij werd gedoopt in Beemster op 11 oktober 1794. Albertus en Johanna werden de ouders van zoon Jan, die in De Goorn geboren werd op 17 augustus 1824. Later verdiende hij de kost als boerenknecht. Jan werd maar 25 jaar, hij blies zijn laatste adem uit op 21 september 1849 in De Goorn. Aan het leven van Johanna Schouten kwam een einde op 21 september 1829. Zij bereikte de leeftijd van maar 34 jaar.
Ruim een jaar later verbond Albertus Groot zich in de echt aan de 48-jarige Trijntje Tessel, die een dochter was van Jan Ariensz Tessel en Maartje Maartens Pater. Trijntje ontving het doopsel in Noord Scharwoude op 24 augustus 1782. Voordat Trijntje in het huwelijk trad met Albertus Goot was ze al eerder gehuwd geweest met Pieter Pieters Groot (1770-1824), met wie ze trouwde op 24 januari 1808 in Berkhout. Na het overlijden van Pieter Pieters Groot (geen familie van Albertus Groot) in 1824 gaf Trijntje haar ja-woord aan Pieter Albertse van Veen (1783-1829). Het huwelijk van Trijntje en Pieter Albertse van Veen vond plaats op 1 mei 1825.
Akte van overlijden van Albertus Groot
Aan het leven van Albertus Groot, wiens roepnaam Albert was, kwam een einde in De Goorn op 12 april 1847. De overledene was de eerste in de familie Goot die Albertus heette. In de generaties na hem was Albertus een veel voorkomende naam. In de generaties voor hem was de naam Cornelis erg populair.
Tiel, 17 december 2023
Geen opmerkingen:
Een reactie posten