Familiefoto's

Familiefoto's
Familiefoto's

zaterdag 17 april 2021

Genealogisch blog 533

Een jaar celstraf voor diefstal

Gerardus Antonius (Gerard) van Haeften kwam op 17 december 1907 vanuit Haarlem terug naar Amsterdam, aldus zijn gezinskaart bij het Gemeentelijk Archief van Amsterdam. Volgens die kaart heeft Gerard ook gediend bij de Landstorm. Ik ga ervan uit, dat dat geweest is bij de vrijwillige Nederlandse reservetroepen en niet bij de Landstorm, die de SS in de oorlogsjaren in Nederland heeft opgericht.

Waarom vertrok Gerard naar Haarlem en wat deed hij daar? Het antwoord op die vragen intrigeerde mij en na lang zoeken heb ik het antwoord gevonden.

Gerardus Antonius van Haeften werd geboren in de Amsterdamse Dirk van Hasselsteeg op nummer 38 op 19 november 1881. Over zijn geboortedatum heerst enige verwarring, omdat op diverse documenten in het Amsterdamse archief aanvankelijk als zijn geboortedatum 29 november 1881 vermeld stond, maar vaak is van de 2 van 29 een 1 gemaakt. Mijn conclusie is dan ook, dat zijn officiĆ«le geboortedatum 19 november 1881 is, wat bevestigd wordt door andere documenten als het militieregister. Maar of dat echt zo was…. Gerard behoorde tot de Amsterdamse tak van de familie Van Haeften, die te boek stond al katholiek.

Amsterdamse Gezinskaart van Gerardus Antonius van Haeften

Gerard was 22 jaar oud, toen hij op 15 juni 1904 in Amsterdam in het huwelijksbootje stapte met de hoogzwangere Hendrika Bernardina van Oosten. Bij het huwelijk van Gerard en Hendrika waren als getuigen aanwezig Jan Hendrik Kirsten, Frederik Wijthoef en twee broers van Gerard, t.w. Jacobus van Haeften (1877-1957) en Frederik Hendrik Johannes van Haeften (1879-1944). Bij de voltrekking van het huwelijk verklaarden Gerards moeder en zijn schoonouders, dat ze niet konden schrijven, zij hebben de huwelijksakte dan ook niet ondertekend.

Hendrika kwam in de Amsterdamse Willemsstraat 80 ter wereld op 28 november 1884. Haar ouders waren Fredrik van Oosten en Johanna Siegmulder. Gerard en Hendrika waren de ouders van drie kinderen. Zoon Gerardus Antonius van 18 augustus 1904 was de oudste. Na hem kwamen twee dochters Hendrika Bernardina, die geboren werd op 10 september 1912, en Johanna Geertruida van 4 januari 1925.

Vonnis van de Arrondissementsrechtbank Amsterdam

Dan nu het antwoord op de vraag waarom Gerard een tijd in Haarlem heeft doorgebracht. Op 30 november 1906 veroordeelden mr. G.W. Baron van Imhoff, vicepresident, en Jhr. J.C. Reynat en F.A. Eggers, beiden rechters van de vijfde kamer van de Arrondissementsrechtbank in Amsterdam Gerardus Antonius van Haeften, oud 24 jaar, van beroep stoffeerder en wonende op de Lindengracht nr. 193, tot een gevangenisstraf van een jaar, omdat hij met valse sleutels zich toegang had verschaft tot de gang en het pakhuis in het perceel Vliegenstraat 148 in Amsterdam, dat toebehoorde aan Simon Petrus Wesker, de werkgever van de beklaagde, ten einde zich wederrechtelijk een linnenkast toe te eigenen.

In de toelichting op het vonnis stelde de Arrondissementsrechtsbank, dat

“…beklaagde heeft erkend, dat hij op zaterdag 8 september 1906 een aan getuige Wesker behorende linnenkast staand in perceel 148 aan de Vliegenstraat alhier uit het pakhuis…”

Voordat Gerard de diefstal uitvoerde, had hij zich ervan verzekerd, dat ene De Zeeuw de linnenkast van hem wilde kopen voor fl. 24,- Op de dag van de inbraak stond De Zeeuw op de afgesproken tijd met een handkar bij het pakhuis van Wesker, voor wie Gerard werkte als stoffeerder en behanger. Met de eerste valse sleutel verschafte Gerard zich toegang tot de gang van het pakhuis, met de volgende valse sleutel kwam hij in de hal van het pakhuis waar de linnenkast stond. Samen droegen de mannen de linnenkast naar buiten. Omdat de gang van het pakhuis tamelijk smal was, ontstond er bij het draaien van de kast een beschadiging aan een van de poten van de kast.

Rond 18.00 uur op die bewuste zaterdagmiddag kwam de echtgenote van Wesker aan bij het pakhuis en stelde vast waarmee Gerard en De Zeeuw bezig waren. Zij waarschuwde onmiddellijk haar man, die in de kortste keren ook ter plekke was en zag wat er gaande was.

Wesker nam direct contact op met de politie en deed aangifte van de diefstal, daarbij aangevende, dat de linnenkast een waarde had van fl. 25,-. De politie nam Gerard in voorlopige hechtenis tot zijn zaak door de Arrondissementsrechtbank van Amsterdam beoordeeld zou zijn.

De genoemde rechters, gelezen hebbende de betreffende schriftelijke stukken en gehoord hebbende de verklaringen van Wesker en zijn echtgenote en gehoord hebbende wat De Zeeuw en Gerard over de zaak te vertellen hadden, achtten de diefstal wettelijk en overtuigend bewezen. Daarop veroordeelden zij Gerard Antonius van Haeften tot een gevangenisstraf van een jaar.

Koepelgevangenis Haarlem, binnenzijde

Gerard zat al in voorarrest in het Amsterdamse Huis van Bewaring en werd na de gerechtelijke uitspraak overgebracht naar de koepelgevangenis in Haarlem om de rest van zijn straf uit te zitten. Daarom heeft hij een tijd in Haarlem doorgebracht.

Nadat Gerard zijn straf had uitgezeten, keerde hij terug naar vrouw en kind in Amsterdam. Hij zal met zijn gezin verder een rustig leven hebben geleid. Er zijn verder geen noemenswaardige feiten over hem bekend.

Gerardus Antonius van Haeften overleed op 26 december 1965 in Amsterdam. Schouwarts W.A. de Ruiter heeft zijn akte van overlijden opgesteld. Het is mij niet bekend wanneer echtgenote Hendrika Bernardina van Oosten haar laatste adem uitblies.

 

Tiel, 17 april 2021.


 


 


 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten