Genealogisch blog 591

 

De Washington Sisters

In een eerder blog heb ik verteld, dat de zussen Clara en Rebecca Swaab samen het artiesten duo “De Washington Sisters” vormden. Hoewel er bijzonder weinig op Internet te vinden is over het duo “De Washington Sisters” (niet te verwarren met het Amerikaanse duo “The Sisters Washington”, die in de jaren ’80 van de vorige eeuw een CD opnamen) wil ik in dit Genealogisch blog toch wat meer over het duo, en vooral over de beide zussen vertellen.

Clara en Rebecca waren de twee oudste kinderen van Jacob Swaab (1868-1939) en van de in Londen geboren Isabella Mendes (1869-1944). Jacob en Isabella hadden nog twee kinderen, twee zoons, van wie de oudste, Benedictus geheten, niet ouder werd dan een maand. Over de jongste zoon, die David heette, heb ik verteld in Genealogisch blog 234 van 30 oktober 2017.

Clara Swaab werd in Amsterdam geboren op 31 januari 1894. Ruim drie jaar later, nl. op 5 december 1897, kwam haar zus Rebecca ter wereld. Vader Jacob verdiende de kost als diamantbewerker. Voor het werk van Jacob verhuisde het gezin in 1901 naar Antwerpen. In 1903 was het gezin weer enige tijd terug in Amsterdam. Daarna woonde het gezin nog tot 1905 in Antwerpen.

Jacob vond als goed vader, dat zijn dochter Clara ook haar emplooi moest vinden in de diamantindustrie net als hijzelf. Hij regelde een werkplek voor haar bij zijn werkgever. Clara heeft daar korte tijd als leerling-diamantbewerker gewerkt, maar blijkbaar voelde ze zich niet echt aangetrokken tot de diamantbewerking. Haar hart ging uit naar het podium, naar het vermaken van mensen.

Over de jeugd van Rebecca Swaab is mij niets bekend. Ergens in de jaren ’20 van de vorige eeuw heeft zij met haar oudere zus Clara het zangduo “De Washington Sisters” gevormd.

De Washington Sisters

Afgaande op advertenties in de kranten brachten de “Washington Sisters” een populair, destijds modern en beschaafd repertoire van zang en dans. Bekende liedjes van het duo waren onder meer:

• ·         Er is maar een klein Holland
• ·         Good bye San Francisco
• ·         Washington Shimmy

De dames traden niet alleen in Amsterdam op, maar ook in tal van plaatsen in het land.

Advertentie voor de Washington Sisters

De Arnhemsche Courant van 5 januari 1929 was erg enthousiast in een recensie over het optreden van de beide zussen. Volgens de krant waren ze een vrolijk duo, dat

“bovendien met hun negercreatie op een leuke wijze het publiek in een neger-serenade wist te betrekken. Met de prima muziek van het strijkje vormden deze nummers een program, dat zonder meer uitstekend te noemen was.”

Kom daar nu eens om! Destijds was het imiteren van negerzangers zeer populair. Tegenwoordig zouden we daar schande van spreken en de beide zussen misschien wel voor de rechter dagen wanneer ze zo’n nummer zouden vertolken.

Uit alle beschikbare bronnen komt naar voren, dat Clara en Rebecca nooit getrouwd zijn, ze bleven haar leven lang bij haar ouders in Amsterdam in de ’s Gravenzandestraat op nummer 14 huis wonen.

Schets Concentratiekamp Amersfoort

De website Oorlogsbronnen geeft aan, dat Clara Swaab, haar zus Rebecca en haar moeder Isabelle Swaab-Mendes gevangen hebben gezeten in Kamp Amersfoort van 18 mei 1943 tot 11 juni 1943. Clara werd in Amersfoort in geschreven onder nummer 456. Het kampnummer van Rebecca was 459, terwijl moeder Isabelle nummer 457 kreeg. De vrouwen kwamen met nog veel andere gevangenen uit Westerbork omdat dat kamp overvol was. De nazi’s hadden in het uitpuilende Westerbork ruimte nodig. Die was er in Kamp Amersfoort nog wel kort na de verbouwing en uitbreiding van begin mei 1943. Het kamp werd voor die werkzaamheden tijdelijk gesloten. Karl Berg (1907-1949) werd de nieuwe kampcommandant. Joseph Kotalla (1908-1979) was zijn niet minder beruchte plaatsvervanger.

De groep gevangenen uit Westerbork, die in Amersfoort ondergebracht werden, bestond voornamelijk uit personen met een dubbele nationaliteit. De meesten van hen hebben de Tweede Wereldoorlog overleefd. Maar niet de Washington Sisters en haar moeder, zij waren immers Joden.

Op 11 juni 1943 vond het transport van de drie vrouwen plaats van Amersfoort retour naar Westerbork. Daar werden ze ondergebracht in barak 67, een van de drie strafbarakken in het kamp. Wie als onderduiker door de nazi’s werd opgepakt, kwam in Westerbork in een van de strafbarakken terecht. De gevangenen in de strafbarakken kregen minder te eten dan de overige gevangenen en moesten dwangarbeid uitvoeren. Bovendien hadden de gevangenen in de strafbarakken een grotere kans om snel op transport gesteld te worden naar Auschwitz of Sobibor.

De Washington Sisters en haar moeder hebben het relatief lang in de strafbarak uitgehouden, mogelijk omdat ze artiesten waren en voor de andere gevangenen konden optreden. Maar op 25 januari 1944 waren ook de zussen Swaab en haar moeder aan de beurt voor transport naar Auschwitz. Drie dagen later vermoorden de nazi’s de dames.

 

Tiel, 10 december 2021