Genealogisch blog 508

Advocaat en procureur aan het Hof van Utrecht

Het levensverhaal van Herbert van Haeften is het typische verhaal van een advocaat en procureur. Alle bekende feiten uit het leven van Herbert houden verband met zijn functie aan het Hof van Utrecht. Eigenlijk geen bijzondere feiten, wel echt het leven van een advocaat.

Herbert behoorde tot een van de Utrechtse takken van de familie Van Haeften. In de 16^e en 17^e eeuw studeerde een groot aantal mannelijke leden van die takken rechten in Utrecht. Een enkeling promoveerde in die tijd. Pas in de tweede helft van 17^e en in de 18^e eeuw kwam het in zwang het geluk in Ned.-Indië te beproeven en daar veel geld te verdienen. Zoals zijn tijdgenoten werkte Herbert in Utrecht en omgeving. Opvallend is, dat hij een behoorlijk aantal klanten had in het zuidoosten van de provincie, in de omgeving van Rhenen.

Herbert was de oudste van de drie zonen van Allard van Haeften (1515-1605) en Trijntje van Asperen, die, voor zover bekend, in het begin van de 17^e eeuw overleed. Vader Allard hertrouwde in juli 1601 met Aefgen Diericsdr. De broers van Herbert heetten Amelis of Melis en Cornelis, die beiden procureur werden aan het Hof van Holland.

Wanneer Herbert ter wereld kwam is niet bekend. Hij was een verre nazaat van Otto van Haeften (1320-1360) en Mabelia van Tuijl (1316-1380), over wie ik vertelde in Genealogisch blog 396 van 19 oktober 2019.

Wapen van Herbert van Haeften in Wapenboek Weeshuis

Het wapen van Herbert, het bekende Châtillonwapen dat de familie Van Haeften voerde, is opgenomen in het Wapenboek van het Gereformeerde Burgerlijkweeshuis. Daaruit kunnen we opmaken, dat Herbert als advocaat werkte voor dit Utrechtse weeshuis, mogelijk was hij zelfs een van de regenten, die erop moesten toezien, dat de zgn. binnenvader de kinderen goed behandelde. Het Gereformeerde Burgerlijkweeshuis was gevestigd aan de Springweg in Utrecht. De weeskinderen moest fatsoen en eenvoud bijgebracht worden. Kinderen die daarvoor in aanmerking kwamen, werden ondergebracht bij een werkbaas. Het geld dat ze daarmee verdienden moesten ze afdragen aan de binnenvader. Handige jongens hielden toch aan hun verdiensten wel een zakcentje over, dat ze vaak verbrasten in een tapperij, voordat de binnenvader het kon afpakken

Meisjes vanaf zeven jaar werden uitbesteed aan een kousenfabriek en kregen alleen op zondag enig onderwijs.

Gereformeerd Burgerweeshuis

Herbert trouwde met Alijt (Aeltgen) Boucamp, een dochter van Jan Boucamp en Margriet van Isselt. Waar en wanneer Herbert en Alijt in het huwelijk zijn getreden is niet bekend, maar het zal rond 1572 zijn geweest. In documenten uit 1572 wordt ons verteld, dat Alijt de dochter was van Jan Boucamp en Margriet van Isselt. En andere documenten uit datzelfde jaar laten ons weten, dat Alijt en haar zus Hadewich de enige erfgenamen waren van haar moeder Margriet van Isselt. Weer een ander document leert ons, dat Herbert van Haeften op 12 maart 1572 de hulder werd van zijn echtgenote Alijt van Boucamp. Mijn conclusie: Herbert van Haeften en Alijt Boucamp gaven elkaar het ja-woord op 12 maart 1572 en dat zal ongetwijfeld in Utrecht plaats gevonden hebben. Zeer waarschijnlijk vestigden Herbert en Alijt zich aan de westzijde van de Oudegracht op de hoek van de Vroetsteeg tussen de Jansbrug en de Bakkersbrug. Hun kinderen verkochten dat huis in 1610 aan Steven van der Hagen, die admiraal geweest was bij de VOC.

Het huwelijk van Herbert en Alijt werd gezegend met zeven kinderen, vijf dochters en twee zonen. Van de dochters Aleit, Wilhelmina, die ook Guilelma werd genoemd, Aertgen en Maria is niet veel bekend. Aleit overleed in april 1605 ten gevolge van de pest, die in de jaren 1603-1605 in een groot aantal steden heerste. Wilhelmina stierf op 3 augustus 1619 in Utrecht en Maria in 1647, toen zij 51 jaar oud was. Wanneer Wilhelmina is overleden is niet bekend.

Wanneer dochter Margaretha geboren werd is niet duidelijk. Zij trad in 1594 in het huwelijk met de advocaat Hendrik van Detten, een zoon van Marc van Detten en Anna van Rhijn. Het stel kreeg drie zonen en een dochter. Margaretha van Haeften overleed op 28 november 1619. Zij werd begraven in de Buurkerk, nadat zij overluid was in de Dom. Na de dood van Margaretha hertrouwde Hendrik van Detten op 10 augustus 1621 met Catharina van de Perre. Acht jaar later, op 15 september 1629 overleed Hendrik van Detten. Ook hij werd in de Buurkerk begraven bij zijn eerste vrouw Margaretha van Haeften. De steen op het graf van Margaretha en Hendrik wordt opgesierd met het bekende wapen van de familie Van Haeften.

Buurkerk, Utrecht

Over de beide zonen van Herbert van Haeften en Alijt van Boucamp is meer bekend dan over hun dochters. Zoon Clemens, die van beroep deurwaarder was, leidde, net als zijn broer Johan, een nogal losbandig leven. Zo werd Clemens in 1609 veroordeeld tot een boete van 80 pond en het betalen van de proceskosten vanwege straatschennis.

Al in 1605 was Clemens getrouwd met Maria van Coesfeld, een dochter van Bernard van Coesfeld (1550-1605) en Catharina van de Schenk van Toutenburg. (1550-1602) Het paar kreeg acht kinderen. Wanneer Clemens en Maria zijn overleden is niet precies bekend. Clemens moet voor 1646 zijn gestorven.

Clemens’ broer Johan kwam in 1560 ter wereld. Johan ging ook rechten studeren en werd advocaat. In die hoedanigheid heeft hij zich nogal beziggehouden met het veiligstellen voor zijn broer en zussen van de nalatenschap van hun ouders. In juni 1609, hij was toen al 49 jaar oud, trouwde Johan met Maria van Honthorst. Uit dit huwelijk zijn geen kinderen meer voortgekomen. Johan overleed op 27 februari 1621. Hij is overluid in de Dom. Wanneer Maria van Honthorst is gestorven is mij niet bekend.

Als advocaat had Herbert van Haeften een omvangrijke kring van cliënten, voor wie hij tal van zaken moest afhandelen, onder meer grondtransacties. Zoals al opgemerkt, behoorde het Gereformeerde Burgerlijkweeshuis tot zijn klantenkring. Daarnaast beheerde hijzelf verschillende goederen, die hij in eigendom had, en leende hij regelmatig geld uit aan familieleden en bekenden. Een typische Van Haeften, zou je kunnen zeggen.

Over de sterfdatum van Herbert doen verschillende dagen de ronde. De meest waarschijnlijke is 10 juni 1599, want die datum werd genoemd in een notariële akte. Er is ook een bron die als zijn sterfdatum 10 januari 1599 noemt. Hij werd overluid in de Dom. Aan het leven van echtgenote Alijt Boucamp kwam tien jaar later, in december 1609, een einde.

 

Tiel, 2 februari 2021

============================================