Klein verhaaltje
Roosje Swaab kwam op deze wereld in Amsterdam op 8 juli 1878. Haar vader en moeder waren de commissionair Hijman Salomon Swaab (1831-1902) en Clara van Praag (1850-1894). In de relatief korte tijd dat ze leefde werd Clara van Praag moeder van dertien kinderen, van wie er vijf het eerste levensjaar niet bereikten. Roosje was het derde kind en had toen ze geboren werd nog een oudere zus.
Roosje was 20 jaar oud, toen ze op 2 november 1898 haar ja-woord gaf aan de toen al 34-jarige Salomon Juda Kalf. Bij het huwelijk van Roosje en Salomon waren als getuigen aanwezig Henri Courlander, Aaron Benedictus Kalf, een broer van de bruidegom, Hartog van Praag, een oom van Roosje, en Meijer Benedictus Stokvis.
 |
|
Huwelijksakte Kalf x Swaab |
Salomon Juda Kalf werd in Amsterdam geboren op 7 juli 1864. Hij was een zoon van Benedictus Kalf en Sara Aaron Souget. Hij was het vijfde kind in een gezin van elf kinderen. Het gezin woonde in de Zwanenburgerstraat in Amsterdam. Door zijn keuring op 15 maart 1884 voor de militaire dienst beschikken we over zijn signalement. Hij had een lengte van 1.54 m., tamelijk klein dus. Hij had bruin haar en bruine wenkbrauwen en ogen. Verder had hij geen bijzondere kenmerken.
Ten tijde van zijn huwelijk met Roosje Swaab verdiende Salomon Juda Kalf zijn brood als diamantslijper. Vier dagen na de voltrekking van hun huwelijk scheepten Salomon en Roosje zich in om te emigreren naar Amerika, zo geven de Overgenomen Delen van de Gemeente Amsterdam aan.. Hun verblijf daar heeft niet lang geduurd, want in 1908 werden Roosje en Salomon in Amsterdam de gelukkige ouders van zoon Hijman. Over deze zoon heb ik geen verdere gegevens kunnen vinden op het Internet.
Later, in 1922, stond Salomon geregistreerd als antiquair. Hij woonde met zijn gezin in die tijd in bij zijn zus Josephine Lea Kalf, die in de jaren daarvoor haar geluk beproefd had in New York, maar die teruggekeerd was naar Nederland.
Nog in 1922 verhuisden Salomon Juda kalf en zijn gezin voor onbepaalde tijd naar het Duitse Krefeld. Daarna volgde nog een verhuizing naar Brussel, waar Salomon Juda Kalf in 1931 overleed.
 |
|
Kaart van Roosje Kalf-Swaab |
Na het overlijden van haar man verhuisde Roosje naar het Oranjeplein in ‘s Gravenhage. Ze ontkwam niet aan de sterke arm van de SS. Op 5 januari 1943 werd ze op straftransport naar Westerbork gezet. Niet duidelijk is waarom ze op straftransport moest. Op maandag 18 januari 1943 ging ze op transport naar Auschwitz (en niet op 20 januari 1943, zoals uit de kaart hierboven van af te leiden), waar ze direct na aankomst op 21 januari werd vermoord. Roosje werd 64 jaar oud.
Op 2 februari 1943 kwam in Kamp Westerbork een brief binnen van de Joodse Raad uit ’s Gravenhage met ander post voor Roosje. Omdat ze toen al afgevoerd was naar Auschwitz en zelfs al vermoord was, ging de post nog dezelfde dag retour naar de Haagse Joodse Raad.
Tiel, 29 juni 2022