Genealogisch blog 97

Toch een klein beetje gelijk

Mijn vader hield ervan verhalen te vertellen. Het is niet verwonderlijk, dat hij schrijvend journalist is geworden. Ondergedoken tijdens de Tweede Wereldoorlog schreef hij al een spannend verhaal over de voedseltochten, die zijn meisje, mijn moeder dus, ondernam naar streken achter de IJssel. Hij gaf zijn verhaal als titel “Hansi’s IJsselvaart”. Na de oorlog vervatte hij zijn verhalen in enkele toneelstukken. De bekendste was “Ambtenaar geef ons en huis” over de woningnood na de oorlog. Hij heeft het niet meer meegemaakt, dat in 1984 dit stuk nog een keer werd opgevoerd in Utrecht.

Hij schreef verhalen voor het blad “De Stad Gods” van de zusters Augustinessen van St. Monica. Vanaf 1963 tot vlak voor zijn dood schreef hij bijna elke maand een stuk voor dat blad, vaak over ons, zijn kinderen. In de kranten en geïllustreerde tijdschriften, waarvoor hij werkte, stonden met een zekere regelmaat eveneens verhalen en reportages van hem.

Hij schreef zijn verhalen niet alleen op, maar vertelde ze ook graag aan wie ze maar horen wilde. Over zijn reizen naar Afrika en Zuid Amerika, over de verschrikkingen van lepra in Agua de Dios in Columbia hield hij zeer veel lezingen. Ik herinner me, dat hij op zondagmiddag vaak in zijn stoel bij de kachel in de voorkamer ging zitten en ons om zich heen vroeg, de kleintjes bij hem op schoot, de groten op de grond. Als hij vertelde hoe de kooklepels met veel moeite de kwade kookvorken uit de wereld verdreven, dan hadden we het niet meer van de spanning. En na het verhaal wilden we allemaal een kooklepel worden.

1958, Welling bij Welling

Met veel verve kon mijn vader ook vertellen over onze familie. Die kwam uit Duitsland, want daar was een plaatsje, dat net zo heette als wij: Welling, vlakbij Koblenz. Hij was daar een keer met mijn moeder geweest. En daarom kwamen wij daar vandaan. We geloofden hem zonder meer, want papa wist altijd alles.

In geen enkel genealogisch onderzoek heb ik kunnen aantonen, dat onze familie daadwerkelijk uit Duitsland afkomstig is. Het lijkt overigens niet onmogelijk, dat in de Angelsaksische tijd een Welling, vanuit Duitsland op weg naar Engeland, in Amersfoort is blijven hangen. Voorlopig echter is dat je reinste speculatie. Mijn vader zal niet geweten hebben, dat een voorstad van Londen ook de naam Welling draagt, evenals een stadje in de staat Oklahoma in de Verenigde Staten.

Toch had mijn vader niet helemaal ongelijk, toen hij ons vertelde, dat onze familie uit Duitsland afkomstig was. Maar of mijn vader precies wist hoe dat zat, betwijfel ik in hoge mate. De ouders van de vader van mijn vader waren Adrianus Leonardus Welling (1850-1910) en Margaretha Catharina de Greef (1848-1926), beiden geboren in Amersfoort. De link met Duitsland nu loopt via de grootmoeder van mijn vader, nl. Margaretha Catharina de Greef. 

Margaretha Catharina (Grietje) de Greef

Margaretha Catharina (Grietje) de Greef was de derde van de negen kinderen van Jo(h)annes de Greef (1815-1897) en Cornelia Catharina van de Beek (1819-1894), die in Amersfoort op 30 augustus 1843 in het huwelijk getreden waren. Op de overlijdensakte van genoemde Johannes de Greef in de Burgerlijke Stand van Amersfoort staat vermeld, dat hij geboren is in Warbeijen in Pruisen, dat hij van beroep meubelmaker was en dat zijn ouders Wilhelm de Greef en Margaretha Rutters waren. In een extract van de akte, waarmee Johannes vrijgesteld werd van voldoening aan de nationale militie, stond vermeld, dat hij op 2 december 1815 in Warbergen in Pruisen is geboren. Warbergen bestond en bestaat niet, er is hier sprake van een verschrijving.

Na uitgezocht te hebben waar Warbeijen precies ligt, vond ik op de site http://www.ongen.de/ in het Doopboek 1659-1829 van de RK kerk van Warbeijen meer gegevens over de ouders van Johannes de Greef. Er blijken rond Warbeijen een behoorlijk aantal mensen gewoond te hebben met de achternaam De Greef.

Overlijdensakte van Johannes de Greef

Warbeijen is een klein gehucht langs Bundesstrasse 220 tussen Kleef en Emmerich in het huidige Rheinland-Westfalen, net ver van Nijmegen. Het gezin van Wilhelm of Wilhelmus de Greef en Margaretha Rutters of Ruijters woonde daar aan de Kropseweg, die parallel loopt aan de Emmericherstrasse, Bundesstrasse 220. Wilhelm en Margaretha kregen vijf kinderen, eerst drie jongens, t.w. Theodorus (1810), Hendricus (1813) en de eerdergenoemde Jo(h)annes (1815), en daarna nog twee dochters: Agnes (1819) en Joanna (1825). Meer gegevens over Wilhelm de Greef en Margaretha Rutters heb ik vooralsnog niet kunnen vinden.

Blijft over de vraag waarom Johannes de Greef zijn heil zocht in Amersfoort. Er zijn twee verklaringen mogelijk. Ten eerste zijn werk: in Amersfoort was in de 19^e eeuw een behoorlijk aantal meubelmakers actief in verschillende meubelfabrieken. Ten tweede de liefde: hij was in contact gekomen met Cornelia Catharina van de Beek en verhuisde voor haar naar Amersfoort. De waarheid zal wel zijn eerst het werk en daarna de liefde.

Met zijn opmerking, dat onze familie uit Duitsland afkomstig was, had mijn vader dus een klein beetje gelijk, maar het verhaal dat hij ons daaromtrent vertelde was er niet minder spannend om.

Tiel, 23-09-2016