Van Voorst via Arnhem naar Amersfoort
Toen ik op 16 september 2012 tijdens
de reünie van neven en nichten Bosman vertelde vanwaar de familie afkomstig
was, ontstond er enige verbazing. Mijn neven en nichten wisten niet beter dan
dat de familie altijd in Amersfoort had gewoond. Ik hielp ze uit de droom door
hen de stamreeks van onze grootvader Hendricus Gregorius Bosman te laten zien.
Maar eerst legde ik de betekenis
van de naam Bosman uit. Zoals met de naam “Bouwman” in het verleden iemand werd
aangeduid die van de landbouw leefde, zo kan de naam “Bosman” gebruikt zijn
voor iemand die in de bossen leefde en/of werkte. Volgens het Meertens Instituut is de naam “Bosman”
een toponiem, een naam dus die verwees naar de plaats waar iemand vandaan kwam.
De familie van onze grootvader is afkomstig uit het gebied tussen Apeldoorn,
Deventer en Zutphen, de noordoost kant van de Veluwe, nog steeds een bosrijk
gebied. In de 18e eeuw bestond in Voorst een boerderij met de naam “Bosman”.
Het kan niet uitgesloten worden, dat de familienaam afgeleid is van de naam van
de boerderij: dan waren de voorouders van grootvader boeren die in het bos
woonden. Daarmee is de naam “Bosman” niet alleen een toponiem maar ook een
adresnaam. De familie was afkomstig van boerderij “Bosman”, iedereen in de
regio wist waar die boerderij lag.
Voorst |
De mij oudst bekende Bosman is
Jan Hendriks, die in 1739 overleed en in Beekbergen werd begraven. De
voorvaderen van Jan Hendriks zijn alleen te achterhalen via hun patroniem, wat
zeer moeilijk zoeken is. Van zijn zoon Hendrik Jans is al veel meer bekend dan
alleen dat hij overleed in 1788 en ook in Beekbergen werd begraven. Hendrik
Jans had bij zijn eerste vrouw, Harmina Wouters, vier kinderen en bij de
tweede, Gerdina Buitenhuis, nog eens drie kinderen. Wolter, wiens achternaam
ook als Boschman voorkomt, was het jongste kind uit het eerste huwelijk van
Hendrik Jans. Net als zijn vader was Wolter, die op 11 juli 1751 in Beekbergen
katholiek gedoopt werd, van beroep boer. De voornaam van Wolter is sindsdien in
alle afgeleide vormen (Wolter, Walterus, Wouter, Walter, Wout) veel als
jongensnaam gebruikt in de familie. Wolter trouwde met Johanna Gerrits de Haan,
die in 1763 in Voorst was geboren. Wolter en Johanna kregen zes kinderen, vijf
jongens en een meisje. Hun vierde zoon noemden ze ook Wolter, zijn
tweelingbroer heette Martinus. Vader Wolter overleed in 1828 in Deventer en
moeder Johanna in Loenen (Gld) in 1819.
De tweeling Wolter en Martinus
werd op 19 oktober 1791 in Voorst geboren. De kleinen werden twee dagen later
in de RK kerk van Duistervoorde gedoopt. De lotgevallen van Martinus zijn voor
dit verhaal verder niet van belang. Wolter trouwde in Rheden in 1824 met
Hermina Berend Stapelbroek uit Spankeren. Om aan de kost te komen had Wolter
een duobaan: koetsier en landbouwer. Uit het feit, dat al hun elf kinderen in
Arnhem geboren zijn valt op te maken, dat Wolter en Hermina naar die stad
verhuisd zijn. Ze woonden daar op het Lage Erf tegen Schaarsbergen aan. Uit de
huwelijksakte van hun zoon Wilhelmus Fredericus blijkt weer, dat ze in 1858
naar Amersfoort waren verhuisd.
Wilhelmus Fredericus (roepnaam
Willem) van 1835 was het achtste kind van Wolter en Hermina. Om aan de kost te
komen verhuurde Willem zich als (boeren)arbeider. In 1858 trouwde hij in
Hoogland met de 29-jarige boerenmeid Maria (Mietje) Steenkamp uit Leusden. Willem
en Mietje woonden beiden in Hoogland, maar Mietje, die daarvoor in Barneveld
woonde, nog geen half jaar. Op de huwelijksakte staat vermeld, dat Mietje niet
kon schrijven en dus de akte niet kon ondertekenen.
Huwelijksakte Willem
Bosman en Maria Steenkamp
|
Willem en Mietje kregen vijf
kinderen, vier zonen en een dochter. Uiteraard kreeg de oudste zoon de naam
Wouter. Willem overleed in 1913 in Stoutenburg.
De derde zoon van Willem en
Mietje was Franciscus (Frans) Bosman, de vader van onze grootvader. Frans was
ook de eerste in het rijtje van Frans
van Henk van Frans. Frans, die in Stoutenburg werd geboren, trouwde met
Antonia van de Weijden in Eemnes in 1896. Na de dood van Antonia hertrouwde
Frans in 1921 met de weduwe Dirkje Morsing. Frans en Antonia kregen zes
kinderen onder wie onze grootvader Hendrikus Gregorius (Henk) Bosman, die zich
uiteindelijk in Amersfoort vestigde.
Tiel, 26-09-2016
Geen opmerkingen:
Een reactie posten