Genealogisch blog 388

Stamvader

Ik schrijf in mijn Genealogisch blog altijd graag over de familie van mijn moeder, de familie Bosman uit Amersfoort. Ik voel me meer verwant met de Bosmannnen dan met de Wellingen. Bij mijn geboorte heb ik vermoedelijk iets meer erfelijk materiaal van mijn moeder meegekregen dan van mijn vader. Natuurlijk heb ik ook veel meegekregen van mijn vader, maar dat zijn vooral uiterlijke kenmerken. Van mijn moeder heb ik veel meer karaktereigenschappen overgenomen.

De Bosmannen waren in de 18^e en 19^e eeuw veelal eenvoudige mensen, die met werken op het land de kost verdienden. Kleine boertjes of boerenknechten of -meiden. Dat was zo tot en met de generatie van mijn grootouders van moederszijde. Mijn grootouders vestigden zich na hun trouwen in de grote stad: Amersfoort. Hoewel ze beiden nog op de boerderij gewerkt hebben, kozen ze samen voor de tuinbouw en de aanleg en het onderhoud van tuinen na de grote crisis. Voor die tijd werkte mijn opa aan het spoor. Nog kan ik met weemoed en veel plezier terugdenken aan de dagen, dat ik met opa in de kas plantjes stond op te potten. Zes kistjes op de kruiwagen en dan naar de plek waar de planten ingegraven moesten worden. In de kas of in een platte bak. Keurig in het verband.

Ik beschouw Jan Hendriks Bosman als stamvader van de familie. Van hem is alleen bekend, dat hij begraven werd in Beekbergen op 19 januari 1739. Uit zijn tweede naam, het patroniem, valt af te leiden, dat zijn vader ene Hendrik Bosman moet zijn geweest, maar over deze Hendrik is niets bekend. Hij zal ook wel in Beekbergen gewoond hebben. Wanneer we de DTB-boeken van de katholieke kerk in Beekbergen bestuderen, dan komen we tot de ontdekking, dat destijds in Beekbergen net zoveel Bosmannen woonden als Wellingen tegenwoordig in Didam. De katholieke kerk van Beekbergen bediende ook een kapel in het nabij gelegen Loenen.

Beekbergen in vroeger tijden

In Genealogisch blog 98 van 26 september 2016 schreef ik, dat de familie Bosman afkomstig was uit de omgeving van Voorst. Dat klopte in zoverre, dat nazaten van Jan Hendriks Bosman afkomstig waren uit Voorst en omgeving, of, beter gezegd, uit de driehoek tussen Apeldoorn, Deventer en Zutphen. In die driehoek ligt ook het plaatsje Beekbergen, van waar de familie Bosman echt oorspronkelijk klwam.

Van stamvader Jan Hendriks Bosman is een zoon bekend, dat was Hendrik Jans (of Johannes) Bosman, die op 8 juli 1788 in Beekbergen overleed en daar drie dagen later begraven werd. Steven Kruitbos deed destijds aangifte van het overlijden van Hendrik Johannes.

Beekbergen en omgeving

Het vraagt intensief speurwerk om vanuit de DTB-boeken van de katholieke kerk in Beekbergen de juiste relaties tussen de verschillende Bosmannen te vinden. Ze werden aangeduid met hun voornaam en patroniem en pas in de loop der 18^e eeuw met hun achternaam. Een klein voorbeeldje: Hendrik Johannes Bosman komt ook een keer in de DTB-boeken voor als Hendrik Evers Bosman.

Van Hendrik Johannes Bosman is al heel wat bekend. Hij trad op 12 mei 1748 in Beekbergen in het huwelijk met Harmina (Hermina) Wouters. Hendrik en Harmina kregen vijf kinderen. Oudste zoon Jan Hendriks werd begraven in Beekbergen  op 12 november 1802. Meer is van hem niet bekend. Het tweede kind van Hendrik en Harmina was zoon Aart Hendriks, van wie ook alleen bekend is wanneer hij werd begraven, nl. op 19 augustus 1773.

Na de eerste twee zonen beviel Harmina in 1749 van een tweeling, dochtertje Ekbertje Hendriks en zoontje Evert Hendriks. De tweeling ontving het H. Doopsel op 29 juni 1749. Wanneer Ekbertje is overleden is onbekend, maar Evert stierf op 14 juli 1777, hij was toen 28 jaar oud.

Akte van overlijden van Wolter Bosman

In 1751 kwam zoon Wolter ter wereld. Hij werd op 11 juli 1751 gedoopt in Beekbergen. Wolter trad in het huwelijk met Johanna Gerrits de Haan. Zij zag het eerste levenslicht rond 1751 als dochter van Wolter Gerrits de Haan en Maria Janssen. Wolter en Johanna kregen zes kinderen. Van hun zoon Wouter loopt een rechtstreekse lijn naar de vader van mijn moeder. De familie Bosman was gesetteld. Wolter overleed op 12 december 1828 in Deventer en Johanna blies haar laatste adem uit op 27 mei 1819 in Loenen. Van haar overlijden deed haar zoon Wouter ook aangifte in Apeldoorn.

Overlijdensakte Harmina Wouters

Harmina Wouters overleed op 23 november 1760 ’s middags om 16.00 uur. Vijf dagen later vond de ter aarde bestelling van haar stoffelijke resten plaats in Beekbergen. Haar begrafenis vond plaats om 15.00 uur en kostte fl. 2, 2, 0. De familie was in staat om fl. 2,- direct te betalen, het restant werd later voldaan.

Het feit, dat hij achterbleef met vijf kleine kinderen was voor Hendrik reden om zo snel mogelijk te hertrouwen. Ruim vijf maanden later, t.w. op 2 mei 1761, huwde hij in Beekbergen met Gerdina (Gardina) Buitenhuis, die weduwe was van Hendrik Clopman. Gerdina was afkomstig uit Apeldoorn, waar vandaan attestatie voor hun huwelijk kwam.

Bij Gerdina verwekte Hendrik nog eens vier kinderen. Van hun oudste zoon Jan is alleen bekend, dat hij op 31 januari 1762 het H. Doopsel ontving. Hun tweede kind werd levenloos geboren op 14 januari 1764.

Het volgende kind was dochter Rachel Hendriks. Zij ontving het doopsel op 17 november 1765. Opvallend in haar doopinschrijving is, dat haar vader Hendrik Everts Bosman werd genoemd. Is hier sprake van persoonsverwarring??

Het jongste kind van Hendrik en Gerdina was dochter Gerritje Hendriks, die gedoopt werd op 17 april 1768. Gerritje trouwde in 1791 op 22-jarige leeftijd met Aart Beekman. Het stel kreeg vier kinderen. Bij de doop van hun oudste zoon Peter was oma Gerdina Buitenhuis getuige. Gerritje Hendriks overleed in Beekbergen op 5 oktober 1851. Zij was toen 83 jaar.

Aan het leven van Hendrik Johannes Bosman kwam een einde op 8 juli 1788. Zijn begrafenis vond drie dagen later plaats in Beekbergen. Gerdina blies haar laatste adem uit in 1791. Haar begrafenis vond in Beekbergen plaats op 10 augustus 1791.

Tiel, 22 augustus 2019