Genealogisch blog 238

De Canon van Nederland

Gisteren, 9 november 2017, vond het jaarlijkse uitje van de vrijwilligers van het Regionaal Archief Rivierenland (RAR) plaats. Vanaf ca. 9.00 uur druppelden zestien vrijwilligers en vijf beroepskrachten van het RAR binnen rond de koffiemachine in het Atrium van het gebouw. Bekenden zochten elkaar op en wisselden wederwaardigheden uit.

Tegelijkertijd kwam een groep schoolkinderen van de Tielse Johannesschool binnen in het Atrium. De leerlingen van deze vrije school gingen, op aanwijzing van hun onderwijzers, midden in het Atrium op de grond zitten. Ze kwamen naar het RAR in het kader van een van de educatieve projecten voor geschiedenis en cultuur, die het RAR aanbiedt aan basis- en middelbare scholen.

Het contrast tussen de scholieren en de vrijwilligers was groot. Op de vloer van het Atrium bruiste het, in de koffiehoek heerste onder de bijna allemaal grijze koppen een bedaarde sfeer. In haar welkomstwoord benadrukte directeur Ella Kok-Majewska weer het belang van het werk van de vrijwilligers voor het RAR. De vrijwilligers verdienen het jaarlijkse uitstapje als een blijk van waardering.

Bijna tegelijkertijd kwamen beide groepen in actie. De jeugd ging naar het leslokaal, de vrijwilligers togen naar de bus, die hen naar Het Openluchtmuseum in Arnhem zou brengen.

Leerlingen van de Johannesschool

 Na ongeveer drie kwartier waren we in Arnhem bij Het Openluchtmuseum om daar kennis te nemen van de Canon van Nederland, in tien grote stappen door de hoogte- en dieptepunten van de geschiedenis van Nederland. Zonder jassen of tassen kun je binnenstappen in de wereld van de digitale media, slechts hier en daar afgewisseld met authentieke historische objecten. Bij de ingang krijg je een plastic stuk elektronica, waarmee je de digitale media kunt opstarten of voor thuis kunt “saven” wat je later nog eens rustig zou willen doornemen. Je hoeft daarvoor slechts je e-mailadres ergens in te voeren.

Toen ik de Canon van Nederland binnenstapte werd ik overspoeld door een tsunami van beeld en geluid, en dat allemaal in een tempo, dat niet meer voor mij geschikt is, maar ongetwijfeld wel voor jongelui. Werkelijk van alle kanten komen beelden en geluiden op je af. Tal van historische gebeurtenissen werden op grote schermen nagespeeld. Je kon je kennis testen door vragen te beantwoorden of mee te doen met een spel over een historische gebeurtenis. Alles digitaal. In de ruimte van De Canon van Nederland, overigens smaakvol ingericht, hing een vermogen aan beamers. Wilde je een bepaald verhaal goed kunnen volgen, dan moest je gebruik maken van de koptelefoons die hier en daar hingen om daarmee andere geluiden buiten te sluiten.

Toen wij er rondliepen werd de tsunami van geluid nog eens extra versterkt door opgewonden schoolkinderen, die van het ene “verhaal” naar het andere renden. Pas toen de schooljeugd de andere objecten in het verder zo rustige Openluchtmuseum ging bekijken, ontstond er enigszins de ruimte om De Canon van Nederland te bekijken in mijn tempo.

De Canon van Nederland

Op zich steekt het allemaal razend knap in elkaar, maar ik vraag me af of het museum bij de inrichting van De Canon van Nederland rekening heeft gehouden met de doelgroep, waartoe ik behoor. Ik behoor nog tot de generatie, die gaat voor diepgang bij het bekijken van onze geschiedenis, en ik behoor niet tot de generatie die elke seconde, of een fractie daarvan, een ander beeld en geluid voorgetoverd wil hebben.

Hetzelfde zou ik willen opmerken over de filmpresentatie op het einde van De Canon van Nederland. In een razend tempo en met een beeldvoering, waar je af en toe misselijk van wordt, krijg je de ontstaansgeschiedenis van ons land te zien. Ik haakte na een paar minuten af.

Toch heb ik me geamuseerd, vooral op de plek waar je voor camera’s kon gaan zitten en foto’s kon maken van jezelf in kleding uit vroeger tijden, van de Batavieren tot nu. De uiterlijke veranderingen maakten het moeilijk mezelf te herkennen als levend in de betreffende tijd.

Gekleed in vroegere mode

De afsluitende tentoonstelling over Willem van Oranje bracht de rust in mijn hoofd enigszins terug. Ik wilde weg uit de overvloed van digitale media en liet me met de Rotterdamse tram uit 1931 rondrijden over het terrein van Het Openluchtmuseum. Ik wilde even niet gestoord worden om alle indrukken van De Canon van Nederland te verwerken. Ik voelde me daarin gesteund door het bordje, dat boven de trambestuurder hing.

Rotterdamse tram uit 1931

 Na de tramrit was het tijd voor de lunch in de Kasteelboerderij. We kregen twee kleine broodjes, een met kaas en een met ham, een bakje salade, een kop wortelensoep, een bakje met vier kleine gehakt balletje, een smouthy van bieten- of wortelensap met yoghurt, een glaasje perensap en een kop koffie. Niet allemaal mijn smaak, maar alla. Toen ik om een extra broodje vroeg, kreeg ik van de bediening te horen, dat die er niet meer waren. Minpuntje.

Op de weg terug naar Tiel, was goed te merken, dat veel vrijwilligers niet meer de jongsten zijn. Het stemvolume was beduidend lager dan op de heenreis. De vermoeidheid had toegeslagen. De Canon van Nederland had een overweldigende hoeveelheid indrukken achtergelaten. En, de vrijwilligers voelden zich weer gewaardeerd!

Tiel, 10 november 2017