Genealogisch blog 462

De mannen van Nora Welling

In mijn Genealogische blogs heb ik al verschillende keren melding gemaakt van de verwantschappen tussen de families Welling, Swaab en Wery. Dat die families met elkaar verbonden zijn is te danken aan het feit, dat de katholieke Theodorus Hendrik (1879-1958) en de Joodse Betje Swaab (1876-1944) met elkaar in het huwelijk traden op 5 augustus 1902. Daardoor raakten de families Welling en Swaab met elkaar verwant, maar ook de families Welling en Wery, omdat er al sprake was van verwantschappen tussen de families Swaab en Wery. In dit Genealogisch blog ga ik nader in op een van die verwantschappen en wel op de verwantschap die tot stand kwamen door het eerste huwelijk van Nora Welling.

Toen Nora Welling in 1934 in het huwelijk trad met Tjallie Wery, was deze al getrouwd geweest met Jacoba Cohen. Ook voor haar tweede echtgenoot Govert de Haas was Nora Welling de tweede huwelijkspartner.

Eleonora Margaretha (Nora) Welling werd op 16 juli 1932 geboren in Amersfoort. Van haar geboorte deed haar vader de volgende dag aangifte bij de Burgerlijke Stand van de gemeente Amersfoort. Haar ouders waren Theodorus Hendrik (Dirk) Welling en Betje Swaab. Omdat haar moeder Joods was, was Nora ook Joods. Op een latere gezinskaart uit ’s Gravenhage staat vermeld, dat de katholiek zou zijn. Kennelijk is de dienstdoende ambtenaar van de Burgerlijke Stand aldaar er klakkeloos van uit gegaan, dat de dochter wel hetzelfde geloof zou hebben als de vader en was hij er niet van op de hoogte, dat dat in de Joodse religie anders is geregeld. Toen Nora ter wereld kwam, was haar vader nog uitbater van het Amersfoortse stadscafé “In de groote Slok” op de hoek van de Langestraat en Zevenhuizen.

Nora Welling

Over de jeugd van Nora zijn mij geen bijzonderheden bekend. Naar het schijnt speelde ze viool. Zij was 21 jaar oud, toen zij op 16 maart 1934 trouwde met de violist Tjallie Wery. Als schrijfwijze van zijn voornaam komt ook Tjalie voor.

Tjallie werd in Rotterdam geboren op 7 maart 1893 om 18.00 uur. Hij was een zoon van Eduard Wery (1854-1931) en Betje Swaab (1859-1942), die in Auschwitz omkwam. De moeder van Tjallie moet niet verward worden met de moeder van Nora. Beide vrouwen hadden weliswaar dezelfde voor- en achternaam, maar de moeder van Nora was een tante van de moeder van Tjallie. Nora trouwde dus met een neef van haar moeder.

Tjallie Wery

De vader van Tjallie, Eduard Wery, was van 1883 tot 1885 kermisklant met een honden- en apentheater, in 1910 was hij directeur van het Rotterdams Concert Gezelschap. Hij speelde viool.

Op 23-jarige leeftijd gaf Tjallie op 12 juli 1916 in Rotterdam zijn ja-woord aan Jacoba Cohen. Jacoba was van 14 maart 1884. Haar ouders waren Meijer Jozeph Cohen en Rosetta de Heer. Het huwelijk tussen Tjallie en Jacoba duurde 17 jaar jaar. Voordat de scheiding werd geregistreerd in Amsterdam op 20 april 1933, hadden Tjallie en Jacoba twee kinderen gekregen. Dochter Zetta (Rosetta Wilhelmina) werd op 18 oktober 1920 in Rotterdam geboren. Zij overleed begin 1967 en is getrouwd geweest met Louis Roos. Zoon Eduard Jacques van 5 november 1925 werd op 30 september 1942 in Auschwitz vergast. Hij was toen 16 jaar oud.

Mogelijk kwam er een einde aan het huwelijk van Tjallie met Jacoba, omdat Tjallie een oogje had laten vallen op Nora Welling.

Eduard Jacques Wery

Tjallie en Jacoba waren in 1931 verhuisd van Rotterdam naar Amsterdam, waar ze op verschillende adressen woonden. Volgens de Amsterdamse archiefkaart van Tjallie oefende hij in de hoofdstad niet meer het beroep van violist uit. Op de kaart staat een streep door violist, maar onleesbaar is welk beroep hij wel uitoiefende.

Ook Jacoba Cohen werd door de nazis vergast. Zij ging met het 18^e transport van 13 juli 1943 van Westerbork naar Sobibor, waar zij drie dagen later werd vermoord.

Nog geen jaar na de scheiding van Jacoba trad Tjallie in Amsterdam in het huwelijk met Nora Welling op 16 maart 1934. Het paar vestigde zich in de Vechtstraat in 1939. Het huwelijk tussen Tjallie en Nora duurde tot 11 juli 1970, de dag waarop Tjallie overleed. Vier dagen later werden zijn stoffelijke resten in Amsterdam begraven  op de Nieuwe Algemene Begraafplaats. Uit het huwelijk van Tjallie en Nora zijn nog twee kinderen voortgekomen, Julie en Betje genaamnd.

Acht jaar na het overlijden van Tjallie Wery hertrouwde de toen 66 jaar oude Nora Welling in Amsterdam op 24 augustus 1978 met de voormalige gymnastieleraar Govert de Haas, wiens eerste vrouw 20 jaar daarvoor was overleden. In 1988 woonden Nora en Govert in de Soestdijkstraat op nummer 97 in Amsterdam. Govert werd op 6 mei 1908 in de hoofdstad geboren als zoon van Arnold de Haas en Theresia Blitz. In zijn jonge jaren werkte hij als sorteerder van lompen.

Govert was eerder op 8 september 1938 in Hoorn in het huwelijk getreden met de 23-jarige Hermina Frederica Krop, dochter van Hilbrand Johannes Krop en Jansje Smit. Govert en Hermina kregen drie kinderen. Hermina, die op 13 april 1915 in Hoorn werd geboren, overleed op 9 decenber 1958 in Amsterdam. Govert stierf op 15 maart 1990, 81 jaar oud. Hij werd in Hoofddorp begraven op de Liberaal Joodse Begraafplaats Gan Hasjalom.

Graven van Nora en Govert

Na de dood van Govert verhuisde Nora naar de Akerweteringstraat in Amsterdam West. Ze nam haar intrek in verpleeghuis Beth Shalom. Daar verbleef ze tot 1 maart 1991. Ze verhuisde toen mee met Beth Shalom naar de Kastelenstraat nr. 82 in Amsterdam Buitenveldert.

Overlijdensbericht van Nora Welling

In verpleeghuis Beth Shalom in de Kastelenstraat blies Nora haar laatste adem uit op 11 juni 1994. Kort daarna werd ook zij in Hoofddorp begraven op de Liberaal Joodse Begraafplaats Gan Hasjalom.

 

Tiel, 4 juli 2020