Genealogisch blog 361

De kinderen van Hijman en Mietje

Hijman Koopman en Mietje de Haas gaven elkaar het jawoord in Amsterdam op 2 november 1870. Hijman werd op 24 november 1851 geboren  als tweede zoon van de vier kinderen van Isaac Mozes Koopman en Roosje Levison. Uit zijn eerste huwelijk met Marianne Levie Samson, die in 1846 was overleden, had Isaac Mozes nog zes kinderen.

Mietje de Haas kwam op 20 januari 1850 ter wereld. Zij was een dochter van Mozes Alexander de Haas en Esther Simon Premsela. Mietje had nog een oudere zus, die Klara heette.

Geboorteakte Hijman Koopman 1851

Hijman was 18 jaar oud en van beroep sjouwerman in de Amsterdamse haven, toen hij met de 20-jarige Mietje in het huwelijk trad. Na een kleine twee jaar werd het eerst kind van Hijman en Mietje geboren, zoon Mozes van 23 augustus 1872. Werkman Mozes trouwde op 19 oktober 1892 met Anna Cohen, dochter van Mozes Cohen en Aaltje Sluis. Mozes en Anna gingen in 1905 uit elkaar. Anna hertrouwde met David Winnik, die in 1916 overleed. Anna kwam om in Auschwitz op 26 februari 1943. Mozes Koopman hertrouwde op 28 juli 1909 met Anna Catharina Jurriens, die in 1877 in Amsterdam was geboren als dochter van Antje Jurriens. Anna overleed op 16 mei 1940, terwijl Mozes op 7 december 1942 in Auschwitz werd vergast.

 

Overlijdensadvertentie Dina Koopman

Het tweede kind van Hijman en Mietje was zoon Isaac, die op 4 maart 1876 werd geboren. Isaac trouwde op 8 maart 1899 met Schoontje Jacobs, de 23-jarige dochter van Wolf Jacob Jacobs en Dina Brilleslijper. Op dezelfde dag vond de inzegening van hun huwelijk plaats in de sjoel aan de Rapenburgerstraat. Volgens gegevens van de Amsterdamse Politie hadden Isaac en Schoontje in 1940 een groetenzaak in de Vrolijkstraat. Het echtpaar kreeg negen kinderen. Drie van hen werden, net als hun ouders, in Auschwitz vergast. Dochter Dina, die getrouwd was met Hijman Elzas, stierf op 5 mei 1938 en werd in Diemen begraven. De andere vijf kinderen vonden de dood in Sobibor.

Het derde kind van Hijman Koopman en Mietje de Haas was zoon Levie van 2 december 1877. Groenteboer Levie trouwde op 17 maart 1904 met Mietje Lierens, een dochter van Hartog Lierens en Rijntje de Klijn. Mietje kwam op 27 maart 1880 in Amsterdam ter wereld. Levie en Mietje kregen drie kinderen, van wie er een binnen een jaar overleed. De andere twee overleefden de oorlog. Levie en Mietje daarentegen werden op 24 september 1942 in Auschwitz vermoord.

Na Levie kregen Hijman Koopman en Mietje de Haas dochter Elisabeth, die op 19 september 1881 ter wereld kwam. Elisabeth was 18 jaar oud, toen zij op 15 augustus 1900 trouwde met werkman Salomon Peper, een zoon van Levie Peper en Betje Koen. Ze gingen op de Tugelaweg in Amsterdam-Oost wonen. Het paar kreeg negen kinderen, van wie er slechts twee de oorlog overleefden. Elisabeth zelf vond de dood in Auschwitz op 15 december 1942 en Salomon ging met het  zevende transport van Westerbork naar Sobibor, waar hij op 16 april 1943 omkwam.

Het vijfde kind van Hijman Koopman en Mietje de Haas was weer een zoon, die de naam Lucas kreeg. Lucas werd geboren op 21 mei 1883. Toen koopman Lucas 21 jaar oud was trouwde hij met de 23 jarige Femmetje Troeder, die een dochter was van Hijman Troeder en Rebecca Verdoner. Lucas en Femmetje kregen geen kinderen. Hun laatst-bekende adres was Waterlooplein 95 1 hoog in Amsterdam. Lucas werd op 22 oktober 1942 vergast in Auschwitz. Femmetje ging mee met het vijfde transport van 30 maart 1943 van Westerbork naar Sobibor, waar ze drie dagen later werd vermoord.

Op 4 augustus 1887 werd Bloeme Koopman geboren. Zij was het zesde kind van Hijman en Mietje. Bloeme vond in de venter Nathan van Kleef haar levenspartner. Het stel trad op 30 december 1908 in het huwelijk. Ze kregen vier kinderen, van wie er drie in de kampen omkwamen. Dochter Mietje werd weliswaar op 14 september 1943 afgevoerd naar Theresiënstad, maar ze wist te overleven. Mietje was in 1932 getrouwd met Manus van der Veen. Ze kregen samen een dochter. In 1936 gingen  Mietje en Manus uit elkaar. Daarna kreeg Mietje nog een kind van een onbekende vader. Haar ouders, Bloeme Koopman en Nathan van Kleef, werden op 22 oktober 1942 in Auschwitz vergast.

Weer kregen Hijman Koopman en Mietje de Haas op 20 februari 1888 een dochter, die ze Esther noemden. Esther was nog maar 17 jaar oud, toen ze op 13 december 1905 in het huwelijk trad met Mozes Elzas. Mozes was een zoon van Joseph Elzas en Engel van der Kar. Mozes is voor 1913 overleden. Hij liet vrouw en zoon Hijman, die geboren was op 2 april 1906, achter. Hijman werd 9 juli 1943 vermoord in Sobibor evenals zijn vrouw en dochter.

Isaac Reens (foto: Joodsmonument)

Esther hertrouwde op 21 juni 1916 met marktkoopman Isaac Reens. Isaac werd op 14 augustus 1875 in Hoorn geboren. Isaac en Esther gingen in de Nieuwe Kerkstraat in Amsterdam wonen. Hun huwelijk werd niet gezegend met kinderen. Zowel Esther als Isaac werden op 23 november 1942 in Auschwitz vermoord.

Het laatste en jongste kind van Hijman Koopman en Mietje de Haas was dochter Klaartje, die in Amsterdam op 24 maart 1890 werd geboren. Toen ze 21 jaar was, trouwde Klaartje met de melkdrijver Isaac van de Kar, een zoon van Joseph van de Kar en Sara Ossendrijver. Klaartje en Isaac gingen in de Nieuwe Kerkstraat nr. 13 1 hoog wonen. Ze kregen drie kinderen, twee zonen, Hijman en Joseph, en een dochter, Mina. Zoon Hijman overleefde als enige de oorlog.

Nieuwe Kerkstraat, anno 1941 en anno nu

Op de hierboven afgebeelde fotomontage zien we de huidige Nieuwe Kerkstraat, ongeveer ter hoogte van nummer 13, met daarin gemonteerd een foto, genomen op ongeveer dezelfde plek, uit februari 1941. Op de oorspronkelijke foto is Franz Stapf, oprichter van de “Stapf Bilderdienst”, in Duits uniform te zien in de Nieuwe Kerkstraat, gefotografeerd door een van zijn eigen fotografen aan de vooravond van de Februaristaking. Stapf Bilderdienst was destijds een Duits fotopersbureau, dat in Amsterdam gevestigd was. De vrouw die op nummer 13 op een hoog uit het raam hangt is waarschijnlijk Klaartje van de Kar-Koopman. Klaartje en Isaac kwamen beiden om in Auschwitz op22 oktober 1943.

Uit het voorgaande blijkt, dat alle kinderen en aangetrouwde kinderen van Hijman Koopman en Mietje de Haas op een afschuwelijke wijze aan hun einde zijn gekomen. Ook velen van hun kleinkinderen zijn vermoord. Iets om op 4 mei a.s. speciaal bij stil te staan, een hele generatie weggerukt en de volgende bijna helemaal.

Overlijdensadvertentie Mietje de Haas

Hijman en Mietje hebben het leed dat hun kinderen werd aangedaan niet meegemaakt. Hijman is ruim een half jaar na de geboorte van zijn jongste dochter in Amsterdam overleden op 1 november 1890. Moeder Mietje kwam er alleen voor te staan met acht kinderen. Ze overleed 48 jaar na haar Hijman.

Tiel, 17 april 2019