Genealogisch blog 362

Waarom nog langer doof zijn?

Met de slogan “Waarom nog langer doof zijn?” bood Van Haeften’s Horophoon “hoorhulp” voor iedereen. Het maakte niet uit in welke mate men aan hardhorendheid leed. Van Haeften’s Horophoon zou iedere slechthorende met een passend gehoorapparaat kunnen helpen. Bij twijfel kon men meteen de brochure “Hoorhulp” bij de Horophoon aanvragen.

Van Haeften’s Horophoon kon defecte gehoorapparaten zelf repareren en verkocht batterijen voor alle soorten gehoorapparaten. Met dergelijke advertenties in allerlei bladen in Amsterdam en wijde omgeving, zoals onder meer in de Gooi- en Eemlander, De Waarheid en Weekrevue De Prins, maakte Van Haeften’s Horophoon vlak voor, tijdens en na de oorlog reclame voor gehoorapparaten.

Van Haeften’s Horophoon

Van Haeften’s Horophoon adverteerde niet alleen in de eigen regio rond Amsterdam, maar ook in de Kop van Noord-Holland en in de Achterhoek in de krant De Graafschap-Bode. Van Haeften’s Horophoon was eigendom van Marti van Haeften en zijn vrouw Dien. Johannes Martinus (Marti) van Haeften werd geboren in de Gerard Doustraat nr. 80 in Amsterdam op 9 september 1901. Hij was het oudste kind van Jacobus van Haeften (1873-1957) en Anna Maria van Rijkom (1875-1929). Na Marti kregen Jacobus en Anna Maria nog vijf kinderen, van wie het laatste kind levenloos ter wereld kwam. Het gezin van Jacob en Anne Maria bestond uiteindelijk uit twee zonen en drie dochters.

Gerardina Helena Broek

Marti begon zijn maatschappelijke carrière als boekdrukker, een functie die meer voorkwam in de Amsterdamse tak van de familie Van Haeften. Op 24 juni 1926 trouwde Marti met Gerardina Helena (Dien) Broek. Bij het huwelijk waren Gerrit Johannes Gosens en Ferdinand Frederik Meisner de getuigen. Dien was op 4 januari 1905 geboren in Amsterdam als dochter van Bartholomeus Volkert Broek en Hendrika Geertruida de Winter. Marti en Dien gingen wonen in de IJselstraat op nummer 71 op 1 hoog in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Voor zijn trouwen had Marti gewoond in de Alb. Cuijpstraat en, in 1925, in de Jan Steenstraat.

Woningkaart IJselstraat 71 1 hoog

Marti veranderde van beroep en werd eerst vertegenwoordiger in stofzuigers. Maar hij wilde hoger op de maatschappelijke ladder opklimmen. Echtgenote Dien steunde hem daarin ten volle. Hij volgde een opleiding tot audicien. Tijdens die opleiding leerde hij over geluid, de werking van het oor en hoortoesteltechniek. Met behulp van apparatuur leerde hij verschillende gehoortesten en metingen uit te voeren en de resultaten daarvan te interpreteren en die om te zetten in een voor de klant geschikt gehoorapparaat. Maar dat was niet het enige dat Marti moest leren. Hij moest ook leren met klanten om te gaan, naar hen te luisteren om ze het beste advies te kunnen geven. Dat zal wel eens moeilijk voor hem geweest zijn, want als iets hem niet zinde, kon hij zomaar erg boos worden.

Marti van Haeften

Aanvankelijk ging Marti met zijn handel bij zijn klanten langs. In zijn werkkamer in de IJselstraat verrichtte hij reparaties aan kapotte gehoortoestellen. Maar op gegeven moment lukte het hem het huis beneden het zijne te kunnen huren om daar een winkel te beginnen. Hij adverteerde om klanten te trekken. In een advertentie beloofde hij, dat hij kapotte gehoortoestellen tegen een “billijke” prijs zou repareren.

In 1927 werd het eerste kind van Marti en Dien geboren, een dochter. Daarna volgden nog twee dochters, de eerste in 1930 en de tweede in 1936. In het begin van de oorlog adverteerde Marti nog in verschillende bladen. Na de oorlog verliepen de zaken voorspoedig voor Marti en Dien. In 1951 konden ze verkassen naar de Amstelveenseweg nr. 45 in de hoofdstad. In dit winkelpand had voorheen een juwelier gezeten. De zaak groeide verder en een nieuw filiaal kon worden geopend aan de Nassaukade. Er volgden nog meer filialen, één voor elk van de dochters van Marti en Dien. Hun dochters en hun echtgenoten moesten daarvoor wel de vereiste opleiding volgen om aan de benodigde papieren te komen. Zo kreeg Van Haeften’s Horophoon vestigingen op de Ceintuurbaan op nr. 25, in de De Clercqstraat en op de Hogeweg op nr. 11 in de Watergraafsmeer. 

Hogeweg 11, voorheen Van Haeften’s Horophoon

Ik kan me de winkel van Van Haeften’s Horophoon op de Hogeweg nog wel herinneren. Ik woonde destijds met mijn ouders, broers en zussen op de Bredeweg, om de hoek van de Hogeweg. Voorheen was daar op nr. 11 op de Hogeweg een hoedenwinkel gevestigd. Daar liepen we als kinderen altijd aan voorbij. Dat werd anders, toen de jongste dochter van Marti en Dien daar met haar echtgenoot kwam werken en boven de zaak ging wonen in 1957. Ik was negen jaar, maar nog net te klein om zo naar al die geheimzinnige apparaten in de etalage te kunnen  kijken. Toch wilde ik ze zien. Dus pakte ik de vensterbank onder de etalage, ging met mijn voeten op de rand boven de ramen van het souterrain staan en trok me op. Daar lagen ze!

Na zijn pensionering verhuisden Marti en Dien in 1969 naar een nieuwbouwwoning in Buitenveldert. Erg lang hebben ze daar samen niet kunnen genieten. Marti overleed op 28 januari 1973 op 71-jarige leeftijd. Drie dagen later werd hij op Westgaarde gecremeerd.

Dien overleefde haar man zestien jaar. Zij was 84 jaar oud, toen ze op 1 februari 1989 overleed. Zij werd op 6 februari ook gecremeerd op Westgaarde.

De zaken van Van Haeften’s Horophoon zijn later opgegaan in Schoonenberg HoorSupport.

Tiel, 22 april 2019