Genealogisch blog 286

Een generatie erbij

Toen ik een paar dagen geleden besloot een genealogisch blog te schrijven over Thomas van Straaten en zijn zoon Thomas (1841-1890), wist ik van de huwelijksakte van zoon Thomas en Suzanna Martha Margaretha de Voogd niet meer dan dat vader Thomas getrouwd was met Catharina Elisabeth van Nieuwland. Verder wist ik niets van Thomas en Catharina.

Zoals gebruikelijk bij een nieuw blog begon ik de voorbereiding met het internet af te speuren op zoek naar mogelijk nieuwe dan wel aanvullende feiten. Het moet natuurlijk niet zo zijn, dat ik later van een lezer het verwijt krijg, dat ik feiten over het hoofd heb gezien. Dus heb ik een paar dagen lang onderzoek gedaan op internet op de voor mijn genealogieën belangrijke sites. Het zat me mee dit keer. Als snel vond ik de huwelijksakte van Thomas van Straaten en Catharina Elisabeth van Nieuwland van 4 juni 1823 en daarbij een certificaat van onvermogen.

Certificaat van onvermogen

Op de huwelijksakte stonden de namen van de ouders van de echtelieden vermeld, resp. Laurens van Straten (Van Straten met één a) en Willemijntje Broere en Mantha van Nieuwland en Elisabeth Vuyls. Door de vele nieuwe gegevens moest ik mijn plan voor dit blog herzien. Ik verlegde het accent van vader en zoon Thomas van Straaten naar Laurens van Straten en zijn nakomelingen.

Enthousiast speurde ik verder op de achternamen “Van Straten” en “Van Straaten”. Ik vond zelfs als achternaam van genoemde Laurens de namen “Van Stratum” en "Van Straatum". Mijn speurtocht leverde ook drie schrijfwijzen op van de voornaam van Laurens, t.w. Laurens, Lourens en Louwerens. Ook van de voor- en achternaam van Willemijntje Broere ontdekte ik enkele verschillende schrijfwijzen. In een akte werd ze zelfs “Jacomijntje” genoemd. De gemeentelijke ambtenaren en de geestelijkheid namen het vroeger niet zo nauw met de schrijfwijze van een naam, ze schreven in de akten op wat ze dachten te horen, tenzij de betrokkenen zelf nadrukkelijk toezagen op de schrijfwijze van hun namen.

Vertrouwd met al die verschillende schrijfwijzen vond ik veel nieuwe gegevens over de kinderen van Laurens van Straten en Willemijntje Broere en over Thomas van Straaten en Catharina Elisabeth van Nieuwland en hun kinderen.

Laurens van Straten moet voor 1823 overleden zijn, want op de huwelijksakte van zijn zoon Thomas en Catharina Elisabeth van Nieuwland staat vermeld, dat hij al gestorven was. Onbekend is wanneer Laurens werd geboren, maar ik vermoed rond 1770. Willemijntje Broere was in 1773 in Lekkerkerk geboren als dochter van Arie Teunisse Broere en Jacoba Verloop. Willemijntje is overleden op 31 december 1852, ze was toen 79 jaar oud.

Huwelijksakte Thomas van Straaten x Catharina Elisabeth van Nieuwland

Laurens en Willemijntje kregen negen kinderen. Van zoon Arij en dochter Adriana is alleen bekend wanneer ze overleden zijn. Dat was resp. op 18 juli 1811 met de begrafenis op 22 juli en op 29 maart 1817. Zoon Andries en dochter Maria was slechts een kort leven beschoren. Andries stierf op 3-jarige leeftijd op 7 juni 1793. Dochter Maria werd op 7 augustus 1797 in Rotterdam begraven. De kleine meid was toen pas 6 maanden oud.

Zoon Thomas kwam in Alblasserdam ter wereld in 1798. Het gezin van Laurens en Willemijntje heeft daar kennelijk een paar jaar gewoond, want latere kinderen werden weer in Rotterdam geboren c.q. gedoopt. Thomas overleed op 18 mei 1849 in Rotterdam. Toen hij de leeftijd van 25 jaar had bereikt, huwde hij met de 24-jarige Catharina Elisabeth van Nieuwland. Het paar kreeg zeven kinderen, van wie zoon Laurens van 7 juni 1828 een kind was dat ik vond tijdens mijn bovengenoemde zoektocht. Het jochie overleed iets meer dan een jaar na zijn geboorte. Over hun andere kinderen schreef ik in Genealogisch blog 87 van 12 augustus 2016.

Certificaat Nationale Militie

Dochter Jacoba van Laurens van Straten en Willemijntje Broere zag het levenslicht in 1801 ook in Alblasserdam, waar zij in de Hervormde Kerk werd gedoopt op 24 maart. Toen Jacoba 19 jaar was huwde ze op 19 juli 1820 in Rotterdam met Franciscus van Son van 18 april 1799. De achternaam van Franciscus komt ook voor als “Van Zon”. We kunnen ons van zijn uiterlijk een redelijk beeld vormen, omdat zijn signalement omschreven is op het Certificaat Nationale Militie van 1818, een bijlage bij de huwelijksakte. Zijn signalement luidde:

“Lengte: 5 voet

Aangezicht: ovaal

Voorhoofd: ovaal

Ogen: blauw

Mond: matig

Kin: rond

Wenkbrauwen: bruin

Littekens: geen”.

Omdat Franciscus zo klein was, net iets meer als 1,50 m., werd hij voor een jaar vrijgesteld van actieve dienst. Daarna zal hij wel weer vrijgesteld zijn. Op het Certificaat Nationale Militie staat ook nog vermeld, dat hij niet kon schrijven. Daarom ontbreekt zijn handtekening.

Na dochter Jacoba baarde  Willemijntje zoon Jan op 12 juli 1803. Een week later werd hij gedoopt. Jan overleed op 76-jarige leeftijd op 10 januari 1880. Van beroep was hij palfenier (koetsier). Bij zijn huwelijk in 1827 met Catharina (Kaatje) van den Bos overhandigde het bruidspaar een akte van onvermogen aan de ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Kaatje werd 70 jaar oud en stierf op 23 mei 1869. Van Kaatje en Jan heb ik (nog) geen kinderen kunnen vinden.

De jongste dochter van Laurens en Willemijntje, die in 1804 het levenslicht zag, heette ook Maria net als haar zusje dat op 7 augustus 1797, na zes maanden geleefd te hebben, begraven werd. Toen zij op 24 jarige leeftijd in het huwelijk trad met de katholieke Joannes van Son, de broer van de eerder genoemde Franciscus die dus ook katholiek moet zijn geweest,  verdiende zij de kost als wekster. Joannes was tabakswerker. Joannes en Maria kregen in 1832 een zoon die ze Jan noemden. Reeds na negen maanden overleed  het jongetje op 30 december van dat jaar. Na het overlijden van Maria op 11 september 1840, hertrouwde Joannes in 1848 met Cornelia van den Berg.
Het jongste kind van Laurens en Willemijntje was zoontje Hendrik, die in 1807 kort na zijn geboorte al overleed. 

Tiel, 17 mei 2018