Genealogisch blog 87

Weeskinderen

De opa van mijn schoonvader was Thomas van Straaten, die in 1841 in Rotterdam werd geboren. Toen Thomas 23 jaar oud was trad hij in het huwelijk met de 24-jarige Suzanna Martha Margaretha de Voogd, die ook in Rotterdam was geboren. Thomas was zeeman, net als later zijn zoon Abraham Johannes. Op zee werkte Thomas als restaurateur (gewoon kok dus) en stuurman.

Thomas en zijn vrouw, en hun gezin, woonden tot 1878 in Rotterdam, daarna korte tijd in Vlissingen, en tot 1884 weer in Rotterdam. Toen verhuisden ze naar Amsterdam, vermoedelijk omdat Thomas daar kon aanmonsteren, en namen hun intrek op de Von Zesentraat nr. 100 in de Dapperbuurt. Iets meer dan een jaar later verhuisden ze weer, nu naar nr. 89 in dezelfde straat.

Von Zesenstraat, (foto: geheugenvanoost.nl)

Thomas en Suzanna kregen samen zes kinderen, van wie er twee het eerste levensjaar niet haalden. Van hun oudste dochter Catharina Elizabeth Suzanna is niet veel meer bekend dan dat ze op 2 januari 1866 werd geboren. Moeder Suzanna overleed op 43-jarige leeftijd in Amsterdam in 1883. Bijna twee jaar later hertrouwde Thomas met Andrea Petronella Antonetta Christensen, wier vader een Noorse zeeman was. Thomas en Andrea kregen in 1886 een zoon, die ze Andreas noemden en die later ook zeeman werd.

Thomas overleed zelf op zondag 4 mei 1890. Zijn dood heeft voor de kinderen Jansje Catharina Alegonda, Thomas Johannes, Abraham Johannes en hun halfbroertje Andreas grote gevolgen gehad. Hun oom Nicolaas de Voogd werd eerst benoemd tot toeziend voogd en later op 10 mei 1890 stelde het Kantongerecht in Amsterdam hem aan tot beëdigd voogd. Blijkbaar wilde of kon hun stiefmoeder de kinderen uit het eerste huwelijk van Thomas en haar eigen zoon niet opvoeden en onderhouden. Reden voor hun voogd om in te grijpen. Daar de kinderen Catharina Alegonda, Thomas Johannes en Abraham Johannes hervormd waren gedoopt, deed hij op 13 mei 1890 het verzoek hen op te nemen in het Diaconie Weeshuis in Amsterdam aan de Amstel, evenals hun driejarig halfbroertje Andreas, die ook hervormd was gedoopt. De vergadering van de Diakenen willigde dat verzoek in op 27 mei 1890.

Diaconie Weeshuis der Hervormde Gemeente in Amsterdam

Maar voordat de Diakenen instemden, moest eerst aangetoond worden, dat Thomas van Straaten lid was van de Hervormde Gemeente. Een ouderling van de Amsterdamse Hervormde Gemeente bevestigde schriftelijk, dat Thomas op 4 september 1884, met attestatie uit Rotterdam, lidmaat geworden was. Ook moesten bewijzen overlegd worden van het huwelijk van Thomas met Suzanna Martha Margaretha de Voogd en van zijn huwelijk met Andrea Petronella Antonetta Christensen. Op een doodceduul werd vastgelegd, dat Thomas en Suzanna beiden overleden waren. De Diakenen legden ook nauwkeurig vast wat hun ouders aan de kinderen hadden nagelaten: inboedel ter waarde van fl. 237,76 en drie Hongaarse loten met elk een waarde van fl. 100,00. Van dochter Jansje werd een kerkboek met goud-op-snee in bewaring genomen alsmede een gouden medaillon. Evenzo noteerde de boekhouder van het weeshuis, dat de drie kinderen van Thomas en Suzanna in erfenis elk fl. 912,50 hadden ontvangen van ene heer Johannes Dollée, die in Rotterdam overleden was op 13 februari 1892. Van de heer Hansz Heinrich Wilhelm Maesz hadden de drie kinderen een legaat gekregen van fl. 300,00. Het weeshuis heeft die gelden voor de kinderen belegd gedurende hun verblijf daar.

Op 29 mei 1890 werden de vier kinderen in het Diaconie Weeshuis “ingenomen”, m.a.w. ze waren er woonachtig en er werd voor ze gezorgd.

Aanvrage voor plaatsing kinderen Van Straaten in Diaconie Weeshuis

Uit de beschikbare stukken bij het Gemeentelijk Archief van Amsterdam valt op te maken, dat de kinderen het weeshuis in 1893 of 1894 verlaten hebben. Zij waren toen (1894) resp. 18, 17 en 13 jaar oud. Zeker is, dat Jansje in september 1893 vertrok, want op 19 september 1893 werden twee kwitanties opgemaakt, waarmee zij de spullen terugkreeg, die bij “inname” in het weeshuis van haar in bewaring werden genomen.

Kwitantie van teruggave

In 1894 maakte notaris Willem van Traa ten overstaan van de kantonrechter en de regenten van het weeshuis nauwkeurig op wat Jansje Catharina Alegonda, Thomas Johannes en Abraham Johannes bij verlaten van het weeshuis meekregen, voor elk kind een bedrag van fl. 1297,37.

Over de eerste jaren na hun verblijf in het weeshuis is niets bekend. Jansje trouwde in 1897 met diamantbewerker Dirk Schunhart. Het paar vestigde zich aan de Ringdijk 45 in de toen nog bestaande gemeente Watergraafsmeer. Kort na de geboorte van haar dochter Neeltje overleed Jansje op 8 november 1900. Ze was toen 25 jaar oud. Na het overlijden van Jansje verhuisden man en dochter naar de Paul Krugerstraat. Leentje overleed op 17-jarige leeftijd in 1916.

Thomas Johannes ging terug naar Rotterdam, waar hij tot zijn huwelijk inwoonde bij zijn neef Gerardus Krijgsman. Thomas Johannes werd eerst machinist op de grote vaart en later smid. Hij trad in 1906 in het huwelijk met de 27-jarige Hendrika Elisabeth Brons. Zij overleed in Overschie in 1939, terwijl Thomas overleed in Rotterdam in 1955.

Van Abraham Johannes is bekend, dat hij ook naar zee ging. Hij huwde in 1908 de 22-jarige Helena Wilhelmina  Kennedy uit Den Helder. Het paar vestigde zich in de Von Zesenstraat op nr. 4b en verhuisde vervolgens naar de Linnaeusstraat en de W.D. Liertraafstraat. Daarna woonde het paar een aantal jaren in Nieuwer Amstel, voordat ze in 1927 weer terugkwamen naar Amsterdam. Ze namen toen Johannes Hendrikus Josephus Mattheus Kennedy, de broer van Helena Wilhelmina Kennedy en haar moeder Antoinette Josephine Bonel in huis. Abraham Johannes en Helena Wilhelmina kregen één kind, mijn schoonvader. Na het overlijden van Helena Wilhelmina hertrouwde Abraham Johannes in 1932 met Jacoba Gerarda Spits. Abraham Johannes overleed in 1944.

Halfbroer Andreas van Straaten ging eveneens terug naar Rotterdam. Ook hij ging als machinist naar zee. Hij trouwde in 1913 met Frederika Willemsen, die op 1 november 1885 in Doesburg was geboren. Uit dit huwelijk is één zoon voortgekomen. Andreas overleed op 24 april 1943 in Rotterdam.

Tiel, 12-08-2016