Gedoopt, of toch niet
Al weer een paar jaar werk ik een aantal uren per week als
vrijwilliger bij het Regionaal
Archief Rivierenland (RAR). De eerste tijd heb ik me bezig gehouden met het
beschrijven van archieven die het RAR aangeboden heeft gekregen. Daar zaten best
wel enkele bijzondere archieven bij. Terwijl ik bezig was het archief van de
Oranjevereniging in Buren te beschrijven, realiseerde ik me wat een
ongelooflijk aantal boeken geschreven zijn over ons Koningshuis. Een boekenkast
vol.
Verder waren er de archieven van de winkeliersvereniging,
van de kruisvereniging, van de handel in huizen in de Gasthuisstraat in Tiel,
en ga zo maar door. Ook kreeg ik een keer de vraag een klein archiefje “Van
Haeften” te beschrijven, immers op dat gebied ben ik deskundig. Er bleken in de
map enkele charters te zitten, die betrekking hadden op de Ophemertse tak van
de familie Van Haeften. Maar ook stukken die betrekking hadden op grondtransacties
en testamenten van niet-adellijke Van Haeftens. Het lukte me daaruit een kleine
stamboom samen te stellen.
 |
|
De centrale hal van
het RAR
|
Begin dit jaar werd ik gevraagd
mee te werken met de indexering van Doop-, Trouw- en Begraafboeken (DTB-boeken)
van de hervormde kerken in het werkgebied van het RAR. De gegevens zouden dan
opgenomen kunnen worden in wiewaswie.nl.
Het leek me een leuke uitdaging. Ik begin met het indexeren van huwelijken.
Toen dat klaar was, volgden de dopen in de 17e eeuw van de hervormde
kerken van dorpen ten oosten van Tiel. Daarbij kwam ik een tweetal dopen tegen
die ik de lezer niet wil onthouden.
Het eerste voorbeeld kwam ik
ongeveer twee maanden geleden tegen. Ik ben toen vergeten de juiste gegevens te
noteren, maar dat doet aan het verhaal verder niets af. Op een bepaalde datum
werd in de hervormde kerk van Ochten een buitenechtelijk kind gedoopt. De
dominee had in het Doopregister vermeld, dat het kind door de moeder voor de
doop geheft werd. Een bijzonderheid, meestal werden toentertijd kinderen op de
dag van de geboorte of de dag daarna gedoopt, waarbij in bijna alle gevallen
een tante het kind heeft geheft (vastgehouden ten doop). Uit het feit, dat dit
kind door de moeder werd geheft valt op te maken, dat de doop geruime tijd na
de geboorte plaats vond. De moeder moest eerst de kraamtijd voltooien. Tot
zover eigenlijk niets bijzonders, maar achter de gegevens van de doop schreef
de dominee, dat de moeder zowel privé als publiekelijk een adequate straf had
gekregen voor het feit, dat ze een onwettig kind had gebaard! Het zal je maar
gebeuren.
 |
|
Ik doop u…
|
Afgelopen week trof een hele
vreemde doop aan. Het ging om de doop van Barber van Beem op 18 december 1763
in de hervormde kerk van Hien en Dodewaard. De dominee schreef in het
Doopregister, dat Barber een dochter was van Gijsbert van Beem en Cornelia
Berents en dat ze ten doop werd geheft door Lijske van Leiden, een tante. In de
marge van het Doopregister schreef de dominee echter:
“N.B. dit kind niet gedoopt alzoo bij
nadere informatie gemelde G. van Beem onder Ochten woonachtig was”.
Meer informatie heeft de dominee
niet opgeschreven. Daardoor vroeg ik me af of het kind nu wel of toch niet was
gedoopt. Ik neem aan, dat de dominee van Hien en Dodewaard het kind niet heeft
gedoopt, maar tegen de vader gezegd heeft, dat hij het kind in Ochten moest
laten dopen, want daar kerkte hij. Met andere woorden; je bent geen lidmaat van
deze kerk, dus wegwezen. Het kind zal wel later in Ochten gedoopt zijn.
Tiel, 18-03-2017
Geen opmerkingen:
Een reactie posten