Genealogisch blog 399

Sara van Haeften

Ik kan me heel goed voorstellen, dat Sara van Haeften, toen ze zo’n jaar of veertig was, gebukt ging onder het maatschappelijke succes van haar halfboers Johan (1746-1821) en Jacob (1751-1831). Over beiden schreef ik eerder in dit Genealogisch blog. Haar beide halfbroers hadden in Utrecht rechten gestudeerd en waren bekende figuren geworden in de Utrechtse kunstwereld en in de plaatselijke politiek.

Sara was het enige kind uit het eerste huwelijk van haar vader Nicolaas van Haeften (1707-1789) met Josina Maria Reiniers. Nicolaas trouwde in Utrecht in 1733 met de uit Amsterdam afkomstige Josina. Josina was een dochter van Pieter Reiniers en Catharina Hillegonda van der Voort. Vader Pieter Reiniers was boekhouder van de wisselbank in Amsterdam en kerkmeester van de Oude Kerk van 1700 tot 1706. Naast dochter Josina Maria hadden Pieter Reiniers en Catharina Hillegonda van der Voort nog een dochter, die Ida Clara heette.

Oude Kerk in Amsterdam

Sara van Haeften werd op 3 november 1734 geboren in Utrecht. De kleine Sara was nog maar net vijf jaar oud, toen haar moeder overleed op 23 november 1739. Josina Maria Reiniers werd begraven in de Oude Kerk in Amsterdam. Aanvankelijk waren de voogden van Sara haar vader en haar oom Jacobus Pedel. Twee jaar na het overlijden van moeder Josina Maria bereikten de voogden een regeling over de uitkoop van Sara door haar vader uit de nagelaten boedel van haar moeder.

In 1743, echter, werd naast haar vader de Amsterdamse schepen Wouter Valckenier tot haar voogd aangesteld en tot executeurs van het testament van haar moeder. Dat gebeurde, toen haar tante Cornelia van der Voort haar testament opmaakte, waarmee Sara de enige erfgenaam werd van tante Cornelia. Na de dood van tante Cornelia zou Sara eigenaar worden van een huis in Utrecht. Van het na te laten kapitaal moest de helft ten goede komen van Sara’s moeder en haar zus. Overigens herzag tante Cornelia haar testament in in 1751.

In de loop der jaren kwam Sara er door vererving warmpjes bij te zitten. In de plaats van haar moeder was ze erfgenaam van oma Catharina Hillegonda Reiniers-van der Voort. De afhandeling daarvan vond in 1774 plaats. In 1760 werd door haar vader vastgelegd, dat Sara de enige erfgename was van haar moeder en van haar tante Ida Clara Reiniers, die kanunnikesse was geweest in het kapitel van St. Marie in Utrecht. In het grafboek van de Oude Kerk in Amsterdam, waar de moeder van Sara begraven was, werd daarvan een aantekening gemaakt. Tante Ida liet haar erfgenemen, t.w. de kinderen van Sara Pedel (de oma van Sara van Haeften) en de kinderen van haar zus Josina Maria, onder wie Sara, fl. 200.000 na in de vorm van contant geld en obligaties.

Tante Ida Clara Reiniers trad in 1740 in het huwelijk met Jacobus Pedel, een zoon van Thomas Pedel en Francina Cunningham. Jacobus Pedel was twee keer eerder getrouwd, eerst met Johanna Bosch/Vosch en daarna met Johanna Six. Jacobus liet zijn erfgenamen een slordige fl. 200.000 na, waarin Sara in 1773 ook mee deelde. Jacobus Pedel is sabandaar (tegenwoordig zouden we zeggen havenmeester) geweest op Malakka en schepen van Batavia.

Sara van Haeften enige erfgenaam van haar moeder (detail)

Sara moest er wel wat voor over hebben om erfgename van haar tante Clara Ida te zijn. In april 1771 gaf tante Clara Ida haar de opdracht haar zakelijke belangen in Engeland te behartigen. Kort daarna moet tante overleden zijn, want op 28 mei 1771 liet Sara voor notaris L. van der Pauw in Utrecht vastleggen, dat haar zorg voor de begrafenis van haar tante niet automatisch betekende, dat ze de nalatenschap van tante zo maar aanvaardde, wel gaf ze opdracht aan Everhardt Storen om aangifte te doen van de fideï commissaire goederen, Dat moest Arnoud Nahuyd in Rotterdam ook doen over tantes goederen in  Holland en West-Friesland.

In de maanden daarna is Sara druk met het verkopen van verschillende obligaties ten laste van Holland en West-Friesland, die ze van haar grootmoeder had geërfd. Daarmee was in totaal zo’n fl. 6000 en 1000 pond gemoeid. Het lijdt geen twijfel of haar vader en Laurens Grothe hebben haar hierbij geholpen.

Huwelijk Sara van Haeften x Matthias Philipsz. Silvergieter

Sara was al 38 jaar oud, toen voor haar ook de huwelijksboot voorbij kwam. Op 2 juli 1772 vond in de RK. Kerk van Utrecht voor prof. J.A. Vos de inzegening van het huwelijk tussen Sara van Haeften en de Rotterdamse koopman Matthias Philipsz. Sivergieter plaats. Het paar had op 5 juni 1772 ten overstaan van notaris W. van Vloten (1725-1782) de huwelijkse voorwaarden opgesteld met benoeming van de langst levende tot voogd van eventuele kinderen. Helaas voor Sara en Matthias werd hun huwelijk niet gezegend met kinderen.

Van Matthias weten we alleen, dat hij vrijwel zeker in Leiden heeft gestudeerd en op 1 juli 1799 zijn testament liet opmaken. Het is onbekend wanneer hij is overleden.

Een jaar na de voltrekking van hun huwelijk gaven Sara en Matthias Laurens Grothe opdracht om, in overleg met executeur Everhard Storm, de nalatrenschap van tante Ida Clara Reiniers af te wikkelen.

Sara van Haeften liet het leven op 4 februari 1785 in Rotterdam, waarheen ze met haar man na haar trouwen was verhuisd. In hetzelfde jaar was haar halfbroer Jacob een van de drijvende krachten achter de geweldloze patriottische revolutie in Utrecht. Sara is in de Geertekerk in Utrecht begraven.

Familiewapen Boddaert

Door het vroege overlijden van Sara van Haeften moesten de gesubstitueerde erven van haar tante Ida Clara Reiniers haar naletenschap afhandelen. Zij lieten dat echter over aan Cornelis van der Helm Boddaert (1727-1800), de burgemeester van Middelburg. Als goede bekende van de familie had hij de taak te zorgen voor de aangifte van de nagelaten Zeeuwse en Hollandse effecten.

Tiel 2 november 2019