Genealogisch blog 148

Nederlandse Katholieke Sportbond 

In dit verhaal neem ik u weer mee naar een fenomeen uit het Rijke Roomse Leven. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog stoelde de Nederlandse samenleving nog volop op de verzuiling, de verdeling van de samenleving in groepen op levensbeschouwelijke of sociaaleconomische basis. waarbij de groepen in bepaalde mate van elkaar zijn afgeschermd. Elke groep had zijn eigen scholen, verenigingen, sportbonden, politieke partijen, vakbonden, omroeporganisaties, kranten en ziekenhuizen. De Nederlandse Katholieke Sportbond (NKS), opgericht op 23 februari 1946, was een overkoepelende bond van katholieke organisaties, personen en verenigingen die op het gebied van de sport werkzaam waren.

Hoewel mijn vader zelf wars was van het zelf beoefenen van sport, werd hem gevraagd bestuurslid te worden van de Amsterdamse afdeling van de Nederlandse Katholieke Sportbond, vanwege zijn bestuurlijke kwaliteiten en zijn bekendheid bij het katholieke volksdeel door zijn reportages in dagblad De Tijd. Hij stemde toe en werd tot 1961 voorzitter. Uiteraard maakte van het bestuur ook een door de kerk benoemde priester deel uit als moderator. De moderator had de taak het katholieke karakter van het bestuur te bewaken.

Bestuur Afd. Amsterdam van NKS, mijn vader naast de moderator, links van mijn vader Seebregts, staand geheel rechts Hogema

In zijn tijd als voorzitter van de Amsterdamse afdeling van de NKS nam mijn vader ons vaak mee naar handbalwedstrijden, die de katholieke bond organiseerde in de veilinghallen in Aalsmeer. Als voetballer bij RKAVIC heb ik zelf weinig gemerkt van het alleen maar spelen binnen de eigen zuil. Regelmatig speelde ik tegen clubs als Ajax, Blauw Wit, DWS en AFC.

Mijn vader raakte binnen het bestuur van de Afdeling Amsterdam van de NKS al gauw bevriend met secretaris Anton Hogema. Dat zal ongetwijfeld mede een gevolg zijn geweest van het feit, dat Hogema met zijn gezin op het Gallileiplantsoen in de Watergraafsmeer woonde. Lekker dichtbij dus. Wanneer mijn moeder weer eens in het ziekenhuis lag werd één van ons vaak ‘ondergebracht’ bij de familie Hogema.

In de Amsterdamse afdeling van de NKS leerde mijn vader ook Ed Seebregts (†1968) kennen, die werkzaam was als gymnastiekleraar aan het gymnasium van het St. Ignatiuscollege. Seebregts was tijdens de eerste jaren op het IG mijn gymnastiekleraar. We hadden afwisselend les in de gewone gymnastiekzaal en in de zgn. fabriek. Een tot leslokalen omgebouwde fabriek met op de onderste verdieping een gymnastiekzaal, die vol stond met pilaren ter ondersteuning van de bovengelegen verdiepingen. De fabriek leende zich meer voor spel dan voor normaal gymnastiekonderricht. Sepie, want zo luidde de bijnaam van Seebregts, nam ons vaak mee naar buiten voor een paar partijtjes handbal op de cour van het IG.

Handbalteam, gymnasium 1C, 1960, ik ben keeper

Sepie organiseerde regelmatig kleine toernooien tussen de teams van de verschillende klassen. Met het team van klas 1c, bestaande uit Paul Wartenbergh, Theo Scheepens, Gerard Weesing, ikzelf, Harry Uijlings, ?? en Tony Schmidt, wonnen we die toernooitjes een paar keer.

Met Seebregts constateerde mijn vader, dat er behoefte was aan een katholieke opleiding voor sportleiders in de regio Amsterdam. Bij Seebregts zal het idee voor een sportleidersopleiding ontstaan zijn door vragen die hij kreeg van de jonge jezuïeten op het IG, die allen verbonden waren aan een van de sportverenigingen van de school. Wat wordt er van ons verwacht als leider? Hoe moeten we omgaan met jongens tussen 12 en 20 jaar?

Samen richtten Seebregts en mijn vader de opleiding op. Mijn vader werd tot 1967 voorzitter van het curatorium van de Amsterdamse Katholieke Sportleiderschool. In januari 1959 ging de Katholieke Sportleiderschool tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Van Nispenhuis van start. De KNVB gaf direct zijn medewerking aan de amateur spelleiderscursus. Er ging ook een cursus voor turnverenigingsleiders van start. Twee jaar later volgde een opleiding tot judoleraar.

Vrijwel het voltallige bestuur van de Amsterdamse afdeling van de NKS kondigde op 11 april 1961 aan op de eerstvolgende Algemene Ledenvergadering van de NKS te zullen aftreden, 

‘omdat er ernstige principiële meningsverschillen waren ontstaan met het landelijk bestuur van de NKS over de structuur van de organisatie.’

Het struikelblok tussen het landelijke bestuur en het bestuur van de afdeling Amsterdam was de democratisering binnen de NKS. Omdat de afdelingen van de NKS niet waren gehoord, bestreden de afgetreden bestuursleden bij monde van mijn vader de rechtsgeldigheid van de vergadering, waarin van bovenaf (op advies van het episcopaat?) een andere structuur voor de NKS werd opgelegd. Het paste niet meer in de tijd, dat bestuursbesluiten getroffen zouden kunnen worden door een veto van de geestelijk adviseur.

Van het bestuur van de afdeling Amsterdam van de NKS traden mijn vader, Hogema en E. Salentijn af tijdens de Algemene Ledenvergadering van 25 april 1961. De nieuwe structuur werd evenwel doorgevoerd in 1965. Vanaf dat moment veranderde de naam van Nederlandse Katholieke Sportbond in Nederlandse Katholieke Sportfederatie.

Tiel, 25-01-2017