Genealogisch blog 12

Pareltjes

Meestal kreeg ik ze aangedragen, te leen voor een bepaalde tijd of definitief in eigendom. In beide gevallen was ik blij, want als ik het materiaal, dat ik te leen kreeg, gescand had, was het toch als het ware mijn, weliswaar digitale eigendom. Zo heb ik in de loop van de jaren heel veel waardevolle, soms unieke genealogische documenten verzameld. Mijn scanner was steeds mijn trouwe, hardwerkende vriend.

Als beginnend genealoog was ik reuze blij met scans van geboorte- of huwelijksakten. Tegenwoordig bekijk ik die alleen nog maar op gegevens die ik mogelijk nog niet heb. Met wiewaswie kun je dergelijke akten makkelijk oproepen. Heb je bij wiewaswie geen geluk, dan zijn er wel stedelijke of regionale archieven die die akten gescand en wel on line hebben.

De echte genealogische pareltjes zijn voor mij de stukken, die te voorschijn kwamen uit oude schoenendozen of oude kisten die nog op zolder stonden, of die in zgn. “Ahnenkiste” in Duitsland bleken te zitten, of die keurig opgeborgen waren in Londen of Amsterdam.

Stamboomboek van Julius von Haeften

De eerste pareltjes kwamen van Allard van Haeften uit Amsterdam. Een boek op folio-formaat uit 1844 met de complete stamboom van de familie Van Haeften. Een dergelijk boek bleek, naast tal van andere interessante documenten, ook in het familiearchief van Johnny van Haeften uit Londen te zitten. Het Londense familiearchief was grotendeel opgebouwd door de grootvader van Johnny, Frans Izaak van Haeften die veel genealogisch onderzoek heeft gedaan waar we nu nog van profiteren. Ik noem nog de briefwisseling over talrijke familieaangelegenheden tussen Julius von Haeften, die woonde op Kasteel Goch en zijn neef in Antwerpen. Johnny had alles meegenomen naar de TEFAF, waar hij jaarlijks een stand heeft. In een paar dagen tijd moest ik alles scannen en fotograferen, want het materiaal moest vóór het einde van de TEFAF weer terug in Maastricht zijn. Hard werken dus.

Over wat er uit de “Ahnenkiste Widerstand” van Hannes von Haeften kwam schreef ik al in Genealogisch blog 8. In het Noord Hollands Archief in Haarlem bevinden zich tal van genealogische aantekeningen, die Laurentia Clara Elisabeth van Haeften al aan het einde van de 18^e eeuw maakte. Het was in die tijd mode uit te zoeken waar je roots liggen.

Tot de pareltjes reken ik ook de documentatie uit de Ahnenkiste van Dietrich von Haeften, waarmee zijn oom Max von Haeften in de Tweede Wereld Oorlog aantoonde Arisch te zijn. Ik schreef daarover in Aqua Vitae nr. 2 van 2009, het blad van de afdeling Betuwe van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Uit het familiearchief van mijn neef Jules Welling kwamen vergelijkbare documenten te voorschijn. Zijn vader (een Jood) is het daarmee tijdens de oorlog geluk uit handen van de Duitsers te blijven. Deze verzameling documenten vormt nog steeds een eerbetoon aan al die pastoors en gemeenteambtenaren, die met 100% valse documenten aantoonden, dat de vader van Jules katholiek was. Daardoor overleefde vader Eduard met zijn gezin de oorlog. Nog steeds een indrukwekkende vorm van stil verzet, waarover ik een lezing heb gegeven en een artikel heb geschreven in nr. 1 van Aqua Vitae van 2015.

Brief uit Vucht

In het familiearchief van neef Jules bevond zich ook een met potlood geschreven brief, die zijn oom Sander Fransman verstuurde vanuit concentratiekamp ’s Hertogenbosch (Vucht). Een brief vol gedwongen prietpraat hoe fijn het wel niet in het kamp was. Sander hoopte gauw weer thuis te zijn. Hoe anders pakte het uit!

Tot de pareltjes behoren ook de op doek getekende of geschilderde stambomen van de familie van Haeften, die zich in Duitsland, Argentinië en Schotland bevinden. In een volgend Genealogisch blog zal ik daar uitvoerig over schrijven.

Tot de mooiste pareltjes reken ik de brieven, die mijn oma schreef aan haar zoon in voormalig Ned.-Indië en die bewaard zijn gebleven. Deze brieven vormden de basis van mijn boek “Ze spraken en niet over, twee Amersfoortse broers in Nederlans-Indië” en waarover ik vertelde in Genealogisch blog 2. Ik vind de brieven van mijn oma de mooiste pareltjes, omdat zij haar zoon op de hoogte hield van wat er thuis allemaal gebeurde, uitvoerig vertelde over mijn geboorte en de eerste maanden van mijn leven. Mijn ouders kan ik daarover geen vragen meer stellen, maar door de brieven van oma weet ik hoe ik begonnen ben aan mijn reis door het leven.

Mijn nieuwste parel heet “Het verhaal van Arie”. Ik kreeg het van neef Wim Welling. Een transcriptie van een volgeschreven schrijfblok van 100 vel waarin de vader van Wim, Antonius Leonardus Welling, vertelt over zijn leven tussen 1909 en 1936. Een ingrijpend tijdsbeeld, dat laat zien hoe een jonge man zich staande weet te houden, nadat hij op jonge leeftijd zijn beide ouders had verloren.

Het verhaal van Arie

Natuurlijk zijn er nog meer pareltjes te noemen. Ik heb de belangrijkste eruit gepikt om te laten zien, dat je als genealoog veel uiterst interessant materiaal in handen kunt krijgen, mits je daarmee verantwoord omgaat, en waardoor stamboomonderzoek altijd spannend is.

Tiel,  08-02-2016