Bidprentjes
Vorige week heb ik kopieën van de
bidprentjes ontvangen, die ik besteld had bij het Verenigingscentrum van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) in
Weesp. Ik had de bidprentjes een paar weken eerder besteld. Dankzij het werk
van veel vrijwilligers kan de NGV voor weinig geld deze service bieden. Een
kopie van een bidprentje kost slechts € 0,50. Daar komen nog administratie- en
portokosten bij. En toch blijft het goedkoop, want voor het totale bedrag kan
ik niet naar Weesp reizen. Op zich al een reden om er alles aan te doen de NGV
te laten voortbestaan. Hetzelfde kan gezegd worden van de service die het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) biedt met
betrekking tot familieadvertenties.
De bidprentjes, die ik besteld
had, bleken op één na alle uit de tijd van het ‘Rijke Roomse Leven”, toen je
haast blij moest zijn wanneer je kwam te overlijden. Als je goed geleefd had,
zou je het Rijk der Hemelen betreden en verkeren in het gezelschap van heiligen
en engelen, thuis bij Onze Lieve Heer. Natuurlijk kon je enige hulp gebruiken
om die staat van gelukzaligheid te bereiken. Daarom werden familie en vrienden
opgeroepen voor het heil van je ziel te bidden, opdat het eeuwige licht je zou
verlichten.
 |
| Bidprentjes 1901-1965 |
Wanneer een kind heenging, dan
mochten de ouders niet treuren en geen traan storten, immers De Hemel lachte
het kind aan. Natuurlijk werden de ouders door de dood van hun kind beproefd,
maar:
Uw kind ging u ten hemel voor,
Om daar u te verbeiden;
En ’t heil, dat gij het geven woudt,
Zal het ginds voor u bereiden.
Het overleden kind ging in de
eeuwigheid al een kroon vlechten voor de ouders.
In de jaren zestig van de vorige
eeuw trad er een trendbreuk op in de bidprentjes. Waren tot dan toe op de
voorzijde van de bidprentjes vaak religieuze afbeeldingen gedrukt en was de
tekst op de achterzijde meestal bedoeld voor het zielenheil van de overledene,
in de roerige jaren zestig kwam daar verandering in. De belangrijke
genealogische gegevens als data van geboorte, overlijden en begraven werden
weliswaar gehandhaafd, maar het prentje werd meer en meer een herinnering aan
de overleden persoon, vaak met op de voorzijde een foto van de overledene.
 |
| Bidprentje van mijn moeder |
Op de achterzijde van het prentje
werd in grote lijnen het leven van de overledene beschreven, soms een gedicht,
soms een persoonlijke herinnering aan degene die heenging of een overweging bij
de dood van de dierbare. Daardoor werden de bidprentjes wat mij betreft veel minder
afstandelijk, waardevoller. Natuurlijk bleef men troost zoeken in het geloof,
maar op een duidelijk andere manier dan voorheen. God wordt als het ware ter
verantwoording geroepen voor het overlijden van de dierbare. Ook de bidprentjes
konden niet om de secularisatie heen.
Tegenwoordig krijg ik niet meer
zo vaak bidprentjes van iemand die overleden is. Kennelijk laten de
nabestaanden ze niet meer maken. De laatste die ik kreeg was van een tante, die
in 1993 ging hemelen. Een enkele keer nog daarna deelde de familie een herinneringsprentje
aan de overleden dierbare uit. Dat is toch jammer. Het was een mooie traditie.
Tiel , 23-02-2016
Geen opmerkingen:
Een reactie posten